«بررسی عرفان عاشورایی در اندیشه مولانا و عمان سامانی»

عرفان اسلامی

مقاله 5، دوره 9، شماره 33، دی 1392   

نویسنده

حشمت قیصری

دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بوشهر، گروه ادبیات فارسی، بوشهر، ایران

چکیده

ماجرای کربلا تراژدی سهمگینی است که همه صحنه‌های آن لبریز‌ از احساس و عاطفه وایثار و عشق است.درباره حادثه بزرگ عاشورا، از جهات مختلفسخن گفته‌ شده، اما بسیاری از اسرار بنیادی این قیام و شهادت، همچنان نیازمند تامل ودقت است. یکی از ابعاد متنوع و مهم اینحادثه، بعد عرفانی آن است، که هرگاه چنین ماجرایی در منظر تیزبین و لطیف عارف قرار گیرد و بر مفاهیم بلندعرفانی منطبق گردد و با زبان رمز و تمثیل و بهره‌گیری از قدرت تصاویرشاعرانه، عرضه شود، زوایای تازه‌ای از آن آشکار می‌شود. مقاله حاضر کوششی است در راه دست یابی به زبده اندیشه های دو تن از نام آوران ادبیات عرفانی ایران در خصوص عرفان عاشورایی: مولانا جلال الدین محمد بلخی و عمان سامانی. نویسنده کوشیده است  نخست با استفاده از آثار مشهور این دو شاعر و نیز با یاری جستن از شرح و تفسیرها و کتاب‌های تحلیلی برجسته‌ترین جنبه های عرفان عاشورایی را در اندیشه آنان مطرح نماید و آن گاه با استناد به ابیاتی از آثار برجسته این دو شاعر، عرفان عاشورایی را در اشعارشان بررسی نماید و در نهایت با مقایسه تطبیقی نقاط اشتراک و اختلاف اندیشه این دو شاعر بزرگ را باز نماید.

کلیدواژه‌ها

عرفان؛ شهادت؛ عاشورا؛ شعر مولانا؛ شعر عمان سامانی