نقش «شناخت و درک حقیقت» در«سلامت معنوی» به روایت فروم و مولوی

عرفان اسلامی

مقاله 6، دوره 13، شماره 47، دی 1395   

نویسنده

محمد عبدالرحیمی

دکترای الهیات- عرفان اسلامی، استادیار دانشگاه علوم انتظامی امین

چکیده

سلامت معنوی، سلامت ساحت معنوی انسان است و شامل همة مراتب غیر مادی او (ذهن و عقل و قلب...) می­شود. بررسی آثار مولانا و فروم نشان می­دهد که آنان «شناخت و درک حقیقت» را یکی از عوامل اصلی ایجاد سلامت در ساحت معنوی انسان دانسته­اند و این موضوع در آموزه ­های آنان نقش محوری دارد.
به­رغم فاصله­ زمانی و مکانی و اختلاف فرهنگ­ها و تفاوت رویکردها، اشتراکات فراوانی را می­توان در کلام ایشان مشاهده کرد، که این مطلب حاکی از قرابت اندیشه­های فروم و عرفان مولوی در این مورد است.هر دو اندیشمند به حقیقتی در خود و جهان پیرامون قایل هستند و انسان را نیز مستعد و قادر به شناخت و وصول به آن حقیقت می­دانند؛ هیچ­کدام به شناخت نظری اکتفا نمی­کنند لذا هر دو به «عمل به حق» و به اصول اخلاقی و رعایت ارزش­ها و الزامات- برای وصول به مراتب بالاتری از ادراکِ حق تأکید دارند.
هر دو آثاری برای «درک حقیقت» قایل شده­اند که آن آثار از ملازمات اصلی سلامت ساحت معنوی انسان محسوب می­شود؛با اینکه مولانا به موضوع انسان وسلامتیِ او در افقی وسیع­تر می­نگرد و موضوعات و جزئیات بیشتری را مطرح می­کندولیکن در مجموع می­توان گفت که در دیدگاه فروم و مولوی «شناخت و درک حقیقت» نیاز اصیل انسان برای سالم شدن و سالم ماندنِ مراتب معنوی است به طوری که بدون آن آدمی گرفتار بیماری‌های معنوی می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

شناخت؛ حقیقت؛ انسان؛ سلامت معنوی؛ فروم؛ مولوی