تجلی عرفان در برده بوصیری

عرفان اسلامی

مقاله 4، دوره 13، شماره 48، شهریور 1395   

نویسندگان

روح الله صیادی‌نژاد¹؛ شهرام امیری²

¹استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان

²کارشناس ارشد رشته زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان.

چکیده

شکی نیست که بین دین و شعر رابطه­ای دیرین برقرار است؛ از این رو مدح پیامبر اسلام به عنوان تجلی ذات الهی، دست‌آویز و تکیه گاه محکمی برای شاعران صوفی مسلک است تا بدین طریق، فضایل و کمالات اخلاقی پیامبر(ص) را بر همگان آشکار نمایند و در ضمن به بیان بعضی از عقاید رایج در میان صوفیان، بپردازند.نا گفته هویداست که قصیده مشهور برده یکی از شاهکارهای ادبیات عرب به شمار میآید و «شرف‌الدین محمد بوصیری» به قصد توسّل به حضرت رسول(ص) در دوره اوج و بالندگی عرفان؛ یعنی؛ عصر مملوکی- عثمانی آن را به رشته نظم در آورد. یافت‌ها و دریافت‌ها در این جستار، ما را به این سخن می­رساند که بوصیری به معنای واقعی یک شاعر عارف مسلک نیست و ویژگی شاعران عارف چون اصطلاحات عارفانه در آثار او به وفور یافت نمی­شود اما می­توان چنین گفت که به تأثیر از جو حاکم بر عصر خود، حضور تصوف در برده بوصیری جای چندان تعجبی ندارد شاعر با به کارگیری زبان زیبای شعر، به بیان آموزه‌های مهم عارفان چون حقیقت محمّدیه، شفاعت و مناجات می­پردازد ودر این بیان شاعرانه خود زبان ساده را به کار می‌گیرد و کمتر از رمز و اصطلاحات عارفانه بهره می­گیرد

کلیدواژه‌ها

بوصیری؛ شعر عربی؛ برده؛ عرفان؛ حقیقت محمدیه