تحلیل چگونگی تأثیرگذاری ویژگی‌های شخصیتی زن در سیر و سلوک عرفانی او

عرفان اسلامی

مقاله 3، دوره 13، شماره 50، دی 1395   

نویسندگان

شهلا رحمانی¹؛ میترا (زهرا) پورسینا²

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی.

²دانشیار دانشگاه شهید بهشتی.

چکیده

مقاله‌ حاضر به تحلیل نقش ویژگی­های شخصیتی زن در سلوک عرفانی او می‌پردازد. در نگاه عرفانی، ویژگی‌های زنانه سبب تجلی آشکارتر اسماء جمال الهی و ویژگی‌های مردانه سبب ظهور بیش­تر اسماء جلال الهی می­گردد. بر این اساس می‌توان پرسید که آیا این تفاوت در تجلیات، می­تواند تأثیری در سلوک عرفانی زن و مرد داشته باشد و آیا می­توان نگاه فراجنسیتی عرفا را درباره‌ تفاوت استعداد سالکان، به مسائل جنسیتی نیز تعمیم داد. پژوهش حاضر، با تلفیق مباحث عرفانی و دستاوردهای روانشناختی به ترسیم ارتباط ویژگی­های شخصیتی زنانه با هفت منزل عرفانی می‌پردازد. چنین رویکردی در تحلیل مباحث سلوکی، دستاوردی جدید و دارای اهمیتی ویژه، هم در مباحث حوزه‌ زنان و هم در مباحث عرفانی، است. در این بررسی روشن می‌شود که نقش ویژگی‌های زنانه در سلوک عرفانی وی گاه نقشی یاریگر و گاه بازدارنده است؛ به نحوی که سالک می‌تواند با آگاهی از نحوه‌‌ تأثیرگذاری این ویژگی‌ها تدبیری عمیق­تر برای چگونگی سلوک خود رقم زند.

کلیدواژه‌ها

اسماء جمال و جلال؛ دیگرخواهی؛ روانشناسی؛ شخصیت زن؛ منازل عرفانی