بررسی نظریه تناسخ در عرفان اسلامی

عرفان اسلامی

مقاله 12، دوره 14، شماره 53، آذر 1396   

نویسنده

سهیلا لویمی

گروه زبان و ادبیات فارسی،واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

چکیده

تناسخ واژه‌ای است عربی که ریشه آن نَسخ می‌باشد و به معنی انتقال نفس انسان از بدنی به بدن دیگر، سپس از متلاشی شدن بدن اول که این انتقال بدون حصول فاصله میان آن دو صورت می‌گیرد، می‌باشد. نظریه تناسخ از قدیم مطرح بوده است اما در ادیان الهی رایج نبوده و یکی از مهم‌ترین اصول مشترک تمامی گرایش‌های دین هندویی و نیز مکاتب فلسفی هند است. از نظر اسلام تناسخ مُلکی (بازگشت روح به دنیا باطل است) و در آیات و روایات بسیاری نیز رد شده است. به طور کلی با مبانی عرفان اسلامی سازگار نمی‌باشد و بزرگان عرفان و تصوف اسلامی در رد آن دلایل را بیان نموده‌اند و تناسخ ملکوتی را با استفاده از آیات و روایات اثبات می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

تناسخ؛ تناسخ مُلکی؛ تناسخ ملکوتی؛ تاریخچه تناسخ؛ عرفان