تحلیل مردم شناختی تساهل یا مدارا در ادیان و عرفان

عرفان اسلامی

مقاله 6، دوره 14، شماره 54، دی 1396   

نویسنده

شهرام باسیتی

استادیار و عضو هیأت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور،تهران،ایران

چکیده

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt;
mso-para-margin:0in;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
text-align:justify;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-theme-font:minor-fareast;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:Arial;
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}
>دین، پدیده­ای اجتماعی است و تمام جوامع بشری، امروزه دارای دین هستند و نوع دین آنها، مسیر زندگی، طرز تفکر و نگرش کلی آنان را تشکیل می­دهد. به همین­جهت دین، ارتباط تنگاتنگی با جامعه و اجتماع دارد. از سوی دیگر، دین و یا تفسیر هنری دین که «عرفان» خوانده می­شود، همواره با انسان بوده و طیّ سده­های مختلف زندگی بشری، همراه با تکنولوژی و طرز تفکر انسان رشد کرده و گاه جامه عوض کرده و به شکل­های جدیدتر و تفسیرهای نوین­تر تن درداده است. با نگاهی به جوهرة دین و عرفان، مشاهده می­شود که هریک بنابه مَشرب خود، انواع تساهل­ها یا مداراهایی را برای جامعة انسانی همواره کرده است، یعنی دین برای جامعه دارای تساهل و مدارا است و یا جامعه، چنین­تمهیدی را برای دین مهیا می­کند. در این­پژوهش، به بررسی دین، ارتباط آن با عرفان، جامعه و تساهل یا مداراهایی که دین برای جامعه ایجاد می­کند، می­پردازیم

کلیدواژه‌ها

دین؛ تعامل دین و جامعه؛ عرفان؛ پیوند دین و عرفان؛ تساهل یا مدارا