تحلیل‌ ساختاری سلامان و ابسال جامی از منظر رمز و رازهای عرفانی

عرفان اسلامی

مقاله 6، دوره 15، شماره 55، خرداد 1397   

نویسندگان

مهدی ابراهیمی حسینعلی کندی¹؛ علی اصغر حلبی²

¹دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²- استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt;
mso-para-margin:0in;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
text-align:justify;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:"Times New Roman","serif";}
>داستان سلامان و ابسال، به رغم بعضی مشابهت‌ها با داستان‌های کهن ایرانی، در اصل اسطوره‌ای یونانی بوده‌است که نخستین بار از طریق ترجمه از یونانی به عربی، به دست حنین‌بن‌اسحق عبادی به شرق رسیده‌است، قصة مزبور، جنبة تمثیلی، فلسفی، رنگ یونانی و اسکندرانی دارد و به احتمال قوی، به افکار هرمسی و نحلة صابئین که هرمس را از پیامبران خود می‌دانند، مرتبط بوده‌است، امّا بعدها، ابن سینا آن را به صورت قصّه‌ای مکاشفه‌ای و عرفانی درآورده؛ یعنی در حقیقت آن را بخشی از «حکمه‌المشرقیّین» خود در مقابل فلسفه‌ مشاء قرارداده‌است، ابن‌طفیل با تصرّفاتی آن را به یک بحث فلسفی تبدیل‌کرده‌ و بعد از او خواجه نصیر‌الدّین طوسی آن را در شرح اشارات شیخ، تفسیر و تأویل کرده‌است، عبدالرّحمان جامی نیز همان اصل روایت حنین‌بن‌اسحق را به فارسی به نظم درآورده‌است،این تحقیق تحلیلی و توصیـفی است که با استفـاده از اسناد کتابخـانه‌‌ای،نگارنده به تحلیـل محتوای مطالب پرداخته است

کلیدواژه‌ها

سلامان و ابسال؛ ابوعلی‌سینا؛ ابن طفیل؛ جامی؛ رمزپردازی