واکاوی فقهی اذن برادر به عنوان ولی در نکاح خواهر در مذاهب اسلامی

مطالعات فقهی و فلسفی

مقاله 3، دوره 8، شماره 32، دی 1396، صفحه 45-60   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

امیر احمدی^*

استادیار،عضو هیأت علمی دانشکده الهیات و علوم اسلامی، گروه حقوق، دانشگاه پیام نور تهران، ایران

چکیده

ازدواج امر مهمی در اسلام است و کامل کننده دین برای انسان، از این‌رو برای این مهم دختر باید تحت ولایت و اذن افرادی که شرع و قانون مشخص می‌کند ازدواج نماید. ولایت در نکاح از مباحث تابعه ازدواج و در فقه مذاهب اسلامی و حقوق کشورهای اسلامی در خصوص آن بحث شده است. در فقه و قانون ایران اذن پدر یا جد پدری در نکاح دختر باکره لازم است ولی در فقه و حقوق برخی از مذاهب و کشورهای اسلامی اذن برادر نیز مکفی است. هدف از این پژهش بررسی معانی ولایت و اقسام ولایت و نیز نظرهای قائلین به اذن برادر و ولایت او در نکاح خواهرش می‌باشد. برخی مذاهب قائل به عدم ولایت برادر مطلقاً شده‌اند و برخی مذاهب قائل به اجبار ولایت برادر در نکاح خواهر شده‌اند و عده‌ای دیگر از مذاهب و فقها معتقد به استحباب و اختیار ولایت در نکاح خواهر هستند. حال با مطالعه‌ی این تحقیق فتاوی فقهای مذاهب پنجگانه در این موضوع برای محققین قابل تأمل می‌باشد. نتیجه آن که در صورت فقد پدر و جد پدری در فقه برخی مذاهب اذن برادر به عنوان ولی در ازدواج پذیرفته شده است و به نظر می‌رسد بتوان برادر را برای حمایت معنوی در ازدواج خواهر به عنوان ولی اختیاری محسوب کرد.

کلیدواژه‌ها

ولایت در نکاح؛ اذن برادر؛ فقه؛ مذاهب اسلامی

مراجع