رمانتیسم سپاری در شعر فروغ فرخ زاد

روان‌شناسی فرهنگی زن

مقاله 3، دوره 10، شماره 36، تیر 1397، صفحه 37-53   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

بهزاد خواجات^*

دانشگاه آزاد اسلامی واحد ماهشهر، گروه ادبیات فارسی، ماهشهر، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی سیر رمانتیسم و گذر از آن در شعر فروغ فرخ زاد است. رمانتیسم یکی از مهم­ترین مکاتب ادبی جهان است که ریشه در تحولات اقتصادی و اجتماعی غرب داشته و همواره از جهات گوناگون مورد توجه منتقدان قرار­گرفته­است. گر چه در ایران زمینه­های مادی ظهور این مکتب به طور کامل مهیا نبوده و بالطبع رمانتیسم نمی­توانسته در جامعه­ی ادبی همپا و همتای نمونه­ی غربی­اش به فعلیت برسد، اما از اوان مشروطه و اولین ترجمه­ی آثار ادبی، شاخصه­هایی از این مکتب به حیات ادبی وارد شده و سپس با تحولات اجتماعی بازار گرمی پیدا­کرده­است. فروغ فرخ­زاد یکی از چهره­های مؤثر شعر رمانتیک ایران است که شعرش آیینه­ای است از تحولات مکتب رمانتیسم ایرانی و در آثارش می­توان استحاله­ی این مکتب را در حیطه­ی شعر امروز بررسی کرد. این نوشتار بر آن است که به روش توصیفی-تحلیلی و با تاکید بر شاخصه های مکتب رمانتیسم به دگردیسی شعر فروغ فرخ زاد بپردازد. نتایج این تحقیق بیانگر این است که شعر فروغ فرخ زاد توانسته در مسیری دشوار از رمانتیسمی سطحی به رمانتیسمی فهیم و اندیشمند طی مسیر کرده و به موقعیتی ویژه دست یابد. 

کلیدواژه‌ها

رمانتیسم سپاری؛ رمانتیسم؛ شعر معاصر؛ فروغ فرخ زاد

مراجع

_ احمدی، بابک. (1380).  ساختار و هرمنوتیک متن. تهران : گام نو.

_ باباچاهی، علی. (1386).  شعرامروز؛ زن امروز. تهران: ویستار.

_ براهنی، رضا. (1347). طلا در مس. تهران: کتاب زمان.

_ پرهام، سیروس. (1394). رئالیسم وضد رئالیسم در ادبیات. تهران: آگاه.

_ثروت، منصور. (1385). آشنایی با مکتب­های ادبی. تهران: سخن.

_جعفری، مسعود. (1378). سیر رمانتیسم در اروپا. تهران: نشر مرکز.

_ جورکش، شاپور. (1383). بوطیقای شعر نو. تهران: ققنوس.

_ حمیدیان، سعید. (1381). داستان دگردیسی،روند دگرگونی شعر نیما یوشیج. تهران: نیلوفر.

_ دستغیب، عبدالعلی. (1347). جنبه­های دوگانه ی عشق و زوال در شعر فروغ فرخ­زاد، جاودانه­فروغ فرخ­زاد، به کوشش امیر اسماعیلی و ابوالقاسم صدارت، تهران: مرجان.

_ دستغیب، عبدالعلی. (1386). مدرن و پسامدرن. شیراز: آیینه جنوب.

_دیچز، دیوید. (1956). شیوه­های نقد ادبی، ترجمه محمد تقی صدقیانی و غلامحسین یوسفی. (1369).تهران: انتشارات علمی.

_رویایی، یدالله. (1391). چهره­ی پنهان حرف. تهران: نگاه.

_زرقانی، مهدی. (1383). چشم انداز شعر معاصر ایران. تهران: ثالث.

_سکرتان، دومینیک. (1973). کلاسیسیزم، ترجمه حسن افشار. (1380). تهران: نشرمرکز.

_ سلیمانی، فرامرز. (1370). بارورتر از بهار(بررسی شعر زنان ایران). تهران: دنیای مادر.

_ سمیعی، عنایت. (1383). چشم انداز شعر معاصر ایران(گفت و گو به کوشش مهرنوش قربانعلی)، تهران: بازتاب نگار.

_سه یر،رابرت و لووی،میشل. (1984). رمانتیسم و تفکر اجتماعی، ترجمه یوسف اباذری. (1390).فصلنامه ارغنون(ویژه رمانتیسم)، تابستان 1390. 173-119

_شاملو،احمد. (1365).هنر و ادبیات امروز(به کوشش ناصر حریری). بابل: کتابسرای بابل.

_ شفیعی کدکنی، محمد رضا. (1359). ادوار شعر فارسی. تهران: توس.

_شمیسا، سیروس. (1374). نگاهی به فروغ فرخ­زاد. تهران: مروارید.

_ فرخ­زاد، فروغ. (1354). اسیر، تهران: امیرکبیر.

_ فرخ­زاد، فروغ. (1368). ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد. تهران: مروارید.

_ فرخ­زاد، فروغ. (1354). برگزیده اشعار. تهران: کتاب­های جیبی.

_ فرخ­زاد، فروغ. (1351). تولدی دیگر، تهران: مروارید.

_ فرخ­زاد، فروغ. (1354). دیوار، تهران: امیرکبیر.

_ فرخ­زاد، فروغ. (1355). عصیان، تهران: امیرکبیر.

_ فروم، اریک. (1956). هنر عشق ورزیدن، ترجمه پوری سلطانی. (1394). تهران: مروارید.

_ فورست، لیلیان. (1969). رمانتیسم، ترجمه مسعود جعفری. (1380).تهران: نشر مرکز.

_ قنادان،رضا. (1395). جای خالی معنا. تهران: مهر ویستا.

_ مختاری، محمد. (1377). انسان در شعر معاصر. تهران: توس.

_ مختاری، محمد. (1378). چشم مرکب. تهران: توس.

_ موحد، ضیاء. (1385). شعر و شناخت. تهران: مروارید.

_ نیکبخت، محمود. (1372). از گمشدگی تا رهایی. تهران: مشعل.

_ یوشیج، نیما .(1363). حرف­های همسایه. تهران: دنیا.