ادراک معنایی بانوان از فضاهای شهری پس از طرح توسعه با استفاده از نظریه زمینه ای

روان‌شناسی فرهنگی زن

مقاله 7، دوره 10، شماره 36، تیر 1397، صفحه 101-115   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

حمید پورحسین روشن^* ؛ هاشم داداش پور

دانشگاه تربیت مدرس تهران، گروه معماری و شهرسازی، تهران، ایران.

چکیده

هدف اصلی این پژوهش، شناسایی ابعاد موثر ادراکی بانوان در استفاده از فضا و تبیین نظریه ای بر درک زنان از پیامدهای برنامه ریزی توسعه جدید حرم خواهر امام رضا(ع) بود. ­پژوهش حاضر از نوع کیفی بوده و روش آن مردم نگاری می باشد. داده­ها با استفاده از روش­های مشاهده مشارکتی و تکنیک مصاحبه گردآوری شدند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارائه نظریه نهایی از روش"نـــظریــه زمینه ­ای" استفاده شده است. بر اساس روش نمونه ­گیری کیفی ـ هدفمند و نیز معیار اشباع نظری، سی و هفت نفر از بانوان 20 تا 40 سال محله ساغری سازان رشت در این مطالعه شرکت کردند. با استفاده از روش “نظریه زمینه ­ای”و کدگذاری داده ها، 10مقوله هسته نهایی از یافته های اولیه استخراج شدند. نتیجه نهایی این بررسی بر “بازگشت به امنیت و آسایش پیشین مجموعه” تاکید داشته است.

کلیدواژه‌ها

ادراک معنایی؛ بانوان؛ فضای شهری؛ نظریه زمینه ای

مراجع

- بزی، خدارحم؛ رضایی، بیت اله. (1391). بررسی ساختارهای شهری مطلوب زنان با تاکید بر امنیت در شهر زابل. فصلنامهآمایشجغرافیاییفضا، 2(5)، 36-18.

- رضازاده، راضیه؛ محمدی، مریم. (1388). بررسی عوامل محدود کننده حضور زنان در فضاهای شهری. نشریه هنرهای زیبا، 38، 114-105

- سیفایی، مهسا. (1384). مطلوبیتسنجیفضاهایعمومیشهریجهتاستفادهگروههایخاص، اجتماعی(زنان) دربرنامهریزیمشارکتی.پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.

- صادقی، علیرضا؛ احمدی، فریال؛ غفاری، نازنین و رفیعیان، مجتبی. (1391). تدقیق انگاره های حاکم بر حضور زنان مسلمان در عرصه های عمومی شهری. مجلهمطالعاتشهری، 1(1)، 71-85.

- ضابطیان، الهام؛ خدایی، زهرا. (1388). رویکرد مشارکتی و اجتماعی محور در ایجاد فضاهای امن شهری. فصلنامهمدیریتشهری، 1(3)، 149-163

- قرایی، فریبا. (1391). شناسایی عوامل کیفیت محیط با تکیه بر ویژگی های کالبدی و زیبایی شناختی و تاثیر آن بر حضور زنان در فضاهای عمومی شهر. سمینار زنان و زندگی شهری، تهران، ایران.

- گلچین فر، صهبا. (1384). عواملموثربرتعاملاجتماعیدرفضاهایبازشهری. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده هنر، دانشگاه علم و صنعت. تهران.

- محمد پور، احمد. (1392). روش تحقیق کیفی ضد روش (منطق و طرح در روش شناسی کیفی). تهران: نشر جامعه شناسان.

- محمد پور، احمد. (1388). روش در روش. تهران: نشر جامعه شناسان.

- محمد پور، احمد. (1390). فراروش. تهران: نشر جامعه شناسان.

- مدنی پور، علی. (1996). طراحی فضای شهری: نگرشی بر فرآیندهای اجتماعی و مکانی. ترجمه فرهاد مرتضایی. (1387). تهران: شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری.

 

- Corbin, J. & Strauss, A. (1998). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory. Thous and Oaks ,CA: Sage.

- Corbin, J. & Strauss, A.(2008).Basics of qualitative research: Techniques to developing grounded theory (3rd Ed.). Los Angeles, CA: Sage.

- Fenster, T. (2005). The right to the gendered city: Different formations of belonging in everyday life. Journal of Gender Studies, 14(3), 217-231.

- Glaser, B. G., & Strauss, A. L. (1967). The discovery of grounded theory: strategies for qualitative research. Chicago. Aldine.

- Johnson, A. M. & Miles, R. (2014). Toward more inclusive public spaces: Learning from the everyday experiences of Muslim Arab women in New York City. Environment and Planning A, 46, 1892–1907.

- Sweet, E. L. & Ortiz Escalante, S. (2010). Planning responds to gender violence: Evidence from Spain, Mexico and the United States. Urban Studies, 47, 2129–2147.

- Wekerle, Gerda R. (2002). Gendered Spaces of a Pluralistic Citizenship, in ' Democracy, Citizenship and the Global City. Engin F.Isin, Rutledge, London.

- Whitzman, C., Andrew, C., & Viswanath, K. (2014). Partnerships for women’s safety in the city: “Four legs for a good table.” Environment and Urbanization, 26, 443–456.

- Whyte, W. H. (1980). the Social Life of Small Urban Spaces Conservation Foundation. Washington D.C.