بازیابی نظام‌‌های طبیعی سکونتگاه‌های اطراف رودکنارها با رویکرد توسعه پایدار (مطالعه موردی: روستای حسنکدر، بخش آسارا)

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 1، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 43، شهریور 1397، صفحه 267-281   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

لیلا ضیافتی کافی¹؛ احمد پوراحمد^{* 2}

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد طراحی شهری، واحد قزوین ،دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

²استاد دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

رودخانه­ها به‌عنوان یکی از عناصر ساختاری شهر و کریدورهای طبیعی در فراهم کردن منابع زیست محیطی نقش مؤثری دارند. لذا سرمایه‌گذاری روی اراضی مجاور و احداث و توسعه بوستان‌های تفریحی پیرامون آن‌ها، علاوه بر اینکه تأثیرات زیست محیطی بسیار زیادی به همراه دارد، پیوندهای پسین و پیشین اقتصادی فراوانی هم دارد. روستای حسنکدر به‌زعم برخورداری از امکانت بالقوه و بالفعل، از نظر موقعیت، در روند توسعه آن محدودیت‌ها و تنگناهای زیادی در زمینه‌های مختلف وجود دارد، به‌طور کلی در سطح این روستا عدم دسترسی مناسب به زیرساخت‌های اقتصادی، محدودیت و پراکندگی منابع طبیعی و در نهایت نداشتن عملکرد اقتصادی مؤثر در سیستم اقتصادی منطقه، انعکاس خود را در زمینه‌های اقتصادی- اجتماعی به‌صورت فقر و بیکاری نمایان کرده است. تحقیق حاضر این مسائل را با مطالعه بر روی ویژگی‌های جغرافیایی، اقتصادی و اجتماعی این روستا مورد بررسی  قرار داده است. هدف از این تحقیق نیل به ساماندهی حسنکدر از طریق اولویت‌های زیست محیطی با راهبرد توسعه پایدار و شناخت و معرفی معیارهای ساماندهی می‌باشد. پژوهش حاضر با استفاده از روش‌ توصیفی-تحلیلی بر پایه مطالعات‌ کتابخانه‌ای و میدانی به منظور جمع‌آوری اسناد و مدارک مرتبط، مولفه‌ها و معیارهای ارتقای محیط زیست و ساماندهی سکونتگا‌ه‌ها را، از طریق مدل تحلیلی SWOTو روش سلسله مراتبی AHP مورد بررسی و تحلیل قرار داده است.بر اساس نتایج تحقیق، ساماندهی سکونتگاه­های اطراف رودخانه‌ها و هدایت آن در طرح­های هادی روستایی به سوی یک نظم فضایی، می‌تواند آثار پایداری بر اصلاح بافت سکونتگاه‌های روستایی بگذارد و آن را به سوی رفتاری قانونمند هدایت کند.

کلیدواژه‌ها

توسعه پایدار؛ ساماندهی رودکنارها؛ محیط زیست؛ سکونتگاه‌های اطراف رودکنار؛ روستای حسنکدر

مراجع

Bogason. P. (2002).Center For Democratic, Towards a New Pragmatism – Networks in Policy analysis accessed, Network Governance 2005.

Diamantini, C., & Zanon B. (2000).Planning the urban sustainable development The case of the plan for the province of Trento,Italy, Environmental impact assessment review, 20 (3), 299-310.

Hoyle, B. (2002). Urban waterfront revitalization in developing countries: the example of Zanzibar’s Stone Town. The Geographical Journal, 168 (2), 141-162.

Khatoun Abadi, A. (2005). Some aspects of sustainable development (from idea to practice). Isfahan: Jahad Daneshgahi of Isfahan Technical University . (In Persian)

Laghaei, H., Karbasi, A., & Mirzaei, F. (2010). Design of riverbanks recreational areas in megacities. (1^th Ed). Tehran: Tehran Urban Research and Planning Centre publisher. (In Persian)

Mohammad Nejad Hesari, H. (2014). Review of Comprehensive planning of Hasnkadar Village. Alborz. Housing Foundation of Islamic Revolution Central Library. (In Persian)

Mojtahedzadeh, G. (1999). Urban Planning in Iran. Tehran: Payame Noor University Publications. (In Persian)

Motavaf, S. (2001). Effect of culture, contribution and environment in regional sustainable development. Journal of Geographic information (sepehr),23(9) 64-72. (In Persian)

Richardonaftekhari, A.R. (2005). Effect of road construction in riverbanks areas; hydraulic and environmental considerations. Gorgan: Gorgan University of Medical Sciences and natural Recourses Publications. (In Persian)

Salami, R. (1997).A brief review of sustainable development. Rahyaft publications 7(17), 44-50. (In Persian)

Salamon, L. (2002). In A Guide to the New Governance (ed.),  The new governance and the tools of public action: an introduction.  New York: Oxford University Press.47.

Salehi, A., & Seydaee, E. (2011). Problem investigation of the residential texture near the riverbanks from social point of view. Rural development, 2 (2), 8-10. (In Persian)

Sarrafi, M. (1997). Sustainable development and responsibility of urban planner. jornal  of Architecture and urban design, 35, 39-45. (In Persian)

Zahedi, S.A., & Najafi, G. (2006). Conceptual explanation of the sustainable development. Journal of human  science  teaching, 10 (4),43-76. (In Persian)

Zahedi, S.A. (2003). Sustainable development challenges from ecotourism point of view. Journal of human  science  teaching, 7 (3), 89-104. (In Persian)

Zebardast, E(2004). Size of city. (1^th Ed). Tehran: Centre of Urban Studies and Architecture of Iran . (In Persian)

UNESCO. (1997). Educating for a sustainable future. Thessa Loniki: UNESCO/ The Government of Greece.