روابط صفات کمی و کیفی زایشی ژنوتیپ های برنج در استان خوزستان با روش رگرسیون گام به گام

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 3، دوره 14، شماره 2 - شماره پیاپی 52، شهریور 1397، صفحه 19-29   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/aej.2018.543285

نویسندگان

کاوه لیموچی^{* 1}؛ عطااله سیادت²؛ مهرداد یارنیا³؛ عبدالعلی گیلانی⁴؛ ورهرام رشیدی³

¹دکترای زراعت. باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی، دزفول، ایران.

²استاد دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین.

³گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

⁴بخش اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران

چکیده

به منظور بررسی روابط بین صفات کمی و کیفی همچنین بین صفات زایشی و عملکرد دانه12 در ژنوتیپ برنج، آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در استان خوزستان اجرا گردید. تجزیه رگرسیون گام به گام نشان داد که بین صفات وابسته به پانیکول طول، دانه­پر، پوک و انشعابات اولیه، در بین خصوصیات کمی و کیفی کیفیت پخت دانه، درصد خرده برنج، طول دانه، درصد سبوس، طول پس از پخت، نسبت طویل شدن و غلظت ژل بیشترین تغییرات معنی­دار را در عملکرد دانه داشتند. در این بین، طول پانیکول بیشترین تأثیر مثبت و معنی­دار را در عملکرد دانه به دلیل رابطه مثبت افزایش طول با افزایش فضای رشدی از لحاظ تعداد و وزن داشت. همچنین، میزان خرده برنج بیشترین تأثیر منفی و معنی­دار را با عملکرد دانه به دلیل کاهش کیفیت برنج داشت. نتایج بدست می­توانند از اهداف اصلی و مهم در پژوهش­های به­نژادی و اصلاحی ارقام باشند. در نهایت توصیه می­شود جهت افزایش حداکثری عملکرد کمی دانه تحقیقات در راستای کاهش رقابت و افزایش حجم و تعداد دانه بیشتر برای افزایش طول پانیکول باشد یا از ژنوتیپ­های با طول پانیکول بیشتر استفاده شود. 

کلیدواژه‌ها

 اصلاح برنج؛  تجزیه رگرسیونی؛  روابط غیر خطی؛  وابستگی صفات

مراجع