مکان گزینی مناسب بیمارستان های شهری از طریق تلفیق روش سلسله مراتبی(AHP) و مدل(Fuzzy) در محیط GIS (مورد مطالعه: منطقه19 شهر تهران)

کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه‌ریزی

مقاله 2، دوره 8، شماره 4، اسفند 1396، صفحه 21-38   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

نعمت حسین زاده^{* 1}؛ آناهیتا قربانی²؛ زهرا میر علایی³؛ مجید شاهرودی⁴؛ محمد جواد فرهمندزادگان⁵

¹دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، واحد یادگار امام خمینی(ره) ،دانشگاه آزاد اسلامی ،شهر ری، ایران

²گروه معماری، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³گروه برنامه ریزی شهری، واحد شهر قدس،دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران

⁴دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری،واحد اسلامشهر،دانشگاه آزاد اسلامی،اسلامشهر ،ایران

⁵کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه پیام نور واحد تهران جنوب

چکیده

در ایران رشد شتابان شهر نشینی به گونه ای بوده است که متناسب با آن تجهیزات فضاهای شهری به صورت مناسب مکان گزینی نشده اند، امروزه جمعیت پذیری شهرها به همراه مسائل اجتماعی - اقتصادی آنها شکل تازه ای از شهر، شهرنشینی و شهرگرایی به وجود آورده است. از آنجایی که بهداشت و درمان از ضرورت های اولیه زندگی می باشد، لذا خدمات رسانی مناسب و پویا به شهرنشینان نیازمند، استقرار مراکز خدمات درمانی در مکان مناسب در سطح شهر می باشد که نقش مهمی در تامین آسایش شهروندان ایفا می کند. از این رو موضوع مکان یابی، خدمات رسانی، و خدمات دهی بهتر این مراکز در سطح شهر مهم است. بر همین اساس هدف اصلی پژوهش حاضر مکان گزینی مناسب بیمارستان شهری در منطقه19 شهر تهران می باشد، روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و نوع آن کاربردی می باشد. برای رسیدن به این هدف از سامانه‌ی اطلاعات جغرافیایی و تلفیق روش سلسله مراتبی(AHP) و مدل(Fuzzy) در محیط GIS استفاده شد، ابتدا لایه‌های مورد نیاز شامل، همجواری با کاربری‌های سازگار، دسترسی به شبکه‌ی ارتباطی، نزدیکی به ایستگاه های آتش نشانی، تراکم جمعیّت، فاصله از مراکز بیمارستانی موجود، فاصله از مسیل‌ها، فاصله از جایگاه های سوخت رسانی، فاصله از مراکز آموزشی، شیب زمین، نزدیکی به مرکز شهر و نزدیکی به فضای سبز در سامانه‌ی اطلاعات جغرافیایی تهیه شد و سپس مقایسه‌های زوجی به وسیله‌ نرم‌افزار Expert choice انجام گرفت و در نهایت با وزن دهی معیارها و با ترکیب لایه های اطلاعاتی، مناسب ترین مکان ها برای ایجاد بیمارستان شهری در این منطقه مکان یابی شد.

کلیدواژه‌ها

منطقه19 شهر تهران؛ بیمارستان شهری؛ GIS؛ AHP؛ مدل(Fuzzy)