علل و عوامل چگونگی جدا شدن قسمت‌هایی از آب و خاک ایران در عصر قاجاریه

فصلنامه تاریخ

مقاله 7، دوره 12، شماره 44، اردیبهشت 1396، صفحه 150-176   

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

نعمت احمدی نسب^{* 1}؛ لاله پروین²

¹واحد تهران مرکز.دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ،ایران

²کارشناس ارشد تاریخ

چکیده

شاید این سوال برای بسیاری دیگر هم پیش آمده باشد که «چه شد که در عصر قاجار حدود نیمی از مملکت به سرعت و سهولت از دست رفت؟» و مختصرترین پاسخ این است که از آغاز قرن نوزدهم میلادی استعمار پرسابقه و قدرتمند بین­المللی خود را به دستگاه حکومتی کشانید و با استفاده از بی­خبری و خودکامگی ایلخانانی که عنوان شاهی می­یافتند و مدّعیان جاه­طلب در جمع شاهزادگان و حاکمان و خوانین و سایر متنفّذان روحانی و غیرروحانی قدرت­جویی و رقابت و فساد و خیانت را در بین آنان، و اضطراب و ناامیدی و بیم را در سطح جامعه گسترش داد. ارتباط ناسالم با بیگانگان به شرحی که می­آید مهمّ­ترین عامل جدا شدن بسیاری از نقاط ایران آن دوره گردید. این تحقیق که بر اساس روش گردآوری اطلاعات کتابخانه­ای انجام گرفته، به گونه­ای توصیفی – تحلیلی علاوه بر بیان کلیّات موضوع – که در دو بخش تفصیلی مقدّمه آمده­اند – به جزئیات نقش مؤثر بسیاری از دست­اندکاران نگاهی ویژه داشته است.

مراجع