بررسی نقش سازمان های غیر دولتی در افزایش سرمایه اجتماعی و تاثیر آن بر توسعه در ایران مطالعه موردی استان قم

سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)

مقاله 8، دوره 5، شماره 16، مرداد 1397، صفحه 163-188   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

هادی همتی نژاد^{* 1}؛ مقصود رنجبر²؛ مهدی عسکری³؛ سید وحید حسینی⁴

¹دانشجوی دکتری علوم سیاسی (گرایش سیاستگذاری عمومی)، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات تهران - قم

²استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، ایران

³دانشگاه ازاد قم

⁴کارشناسی ارشد علوم سیاسی، دانشگاه آزاد، واحد قم، قم، ایران

چکیده

چکیده:
مسأله توسعه مانند برخی مسائل، امری کامل و جامع است؛ که نیازمند مشارکت همه جانبه مردم در سیاستگذاری توسعه کشور می باشد. لذا در شرایط کنونی امکان تحقق اهداف دولت ها در زمینه توسعه، بدون مشارکت آحاد جامعه وجود ندارد. این مقاله به بررسی نقش سازمان های غیر دولتی در افزایش سرمایه اجتماعی و تاثیر آن بر توسعه در ایران می پردازد. محدوده مورد مطالعه استان قم بوده است. نتایج به دست آمده حاکی ازآن است که سازمان‌های غیر دولتی ضمن افزایش و ارتقاء سطح ابعاد، شاخص ها و مولفه‌های سرمایه اجتماعی موجب تسهیل فرآیند توسعه در جامعه می گردند. روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی– توصیفی است؛ و با استفاده از اطلاعات اسنادی و مطالعات میدانی (فن پرسش نامه) که 93 سازمان غیر دولتی جامعه آماری آن را تشکیل می دهند، انجام گردیده است. داده‌های جمع‌آوری شده از پرسش‌نامه‌ها با استفاده از نر‌م‌افزار «SPSS» در دو بخش توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که بین سازمان های غیر دولتی و سرمایه اجتماعی و تاثیر آنها بر توسعه، رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

سازمان های غیر دولتی؛ "توسعه؛ " جامعه مدنی؛ " سرمایه اجتماعی؛ "

مراجع

1.    آریان‌پور، لیلا (1387). تبیین نقش سازمان‌های غیردولتی به عنوان حاملان اصلی سرمایه اجتماعی در توسعة اجتماعی. پژوهش‌نامه علوم اجتماعی، 2(3)، 174-153.
2.    ازکیا، مصطفی (1374). مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی توسعه روستایی. تهران: انتشارات اطلاعات.
3.    الوانی، سید مهدی (1387). بررسی نقش سازمان‌های غیر‌دولتی بر توسعه. فصل‌نامه مدیریت بهره‌وری، 1(4)، 64-37.
4.    ایمانی جاجرمی، حسین (1381). فرهنگ مدنی، سرمایه اجتماعی، نقش سازمان‌های غیردولتی. فصل‌نامه فرهنگ عمومی، (31).
5.    بشیریه، حسین (1374). جامعه‌شناسی سیاسی. تهران: نشر نی.
6.    حجتی اشرفی، غلامرضا (1373). مجموعه قوانین اساسی و مدنی. تهران: انتشارات گنج دانش.
7.    رضایی، زهرا (1386). نقش سازمان‌های غیر‌دولتی در توسعه اجتماعی. پژوهشنامه علوم اجتماعی، فصل زمستان، (14)، 152-125.
8.    روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران (1385). مجموعه قوانین و مقررات سال 1384. جلد دوم، تهران: قوه قضاییه.
9.    زارعی‌متین، حسن، قنبری، علی‌اکبر، و قانع، مرضیه (1394). بررسی رابطه هوش عاطفی و سرمایه اجتماعی در تشکل‌های مردم‌نهاد. فصل‌نامه مدیریت سرمایه اجتماعی، 2(1)، 22-1.
10.    زاکس، ولفگانگ (1377). نگاهی نو به مفاهیم توسعه. ترجمه فریده فرهی و وحید بزرگی، تهران: نشر مرکز.
11.    سازمان ملی جوانان (1384). تشکل‌های غیردولتی. برگرفته ازhttp://www.javanan.ir  در تاریخ 25/1/97.
12.    فوکویاما، فرانسیس (1379). پایان نظم. ترجمه غلام‌عباس توسلی، تهران: انتشارات جامعه ایرانیان.
13.    قوام، عبدالعلی (1384). چالش‌های توسعه سیاسی. تهران: انتشارات قومس.
14.    کاوسی، اسماعیل، و رحمانی، محمود (1387). اندازه‌گیری و مقایسه سرمایه اجتماعی در بخش‌های دولتی و خصوصی تهران. تهران: معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی، دفتر گسترش تولید علم.
15.    کلمن، جیمز (1377). بنیادهای نظریه اجتماعی. ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
16.    مرکز آمار ایران (1385). نتایج آمارگیری از سازمان‌های غیردولتی 1383. تهران: مرکز آمار ایران، دفتر انتشارات و اطلاع رسانی.
17.    مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی (1383). تشکل‌ها و نهادهای غیردولتی مذهبی در ایران (جایگاه و میدان عمل). تهران: گزارش شماره 9472.
18.    Alejandro, B. (2006). NGOs and social movement. UNRISD, June 2006.
19.    Cernea, M. M. (1998). Non-governmental organizations and local development. Washington DC: World Bank.
20.    Edwards, M., & Holme, D. (1992). Making a difference: NGOs in a changing world. London: Earthscan.
21.    Lewis, D. (2001). The Management of non-governmental development organizations. London: Routlege.