بازشناسی ویژگی‌های سبک هندی

پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

مقاله 4، دوره 9، شماره 31، خرداد 1397، صفحه 75-106   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

حسین خسروی^*

دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران.

چکیده

شعر فارسی در عهد صفوی با نام سبک هندی یا سبک اصفهانی شناخته می‌شود. شعری که در فاصله‌ی این صد و پنجاه سال در ایران و هند متداول بود با شعر فارسی دوره‌های قبل، چه از جهت فکر و چه از جهت زبان و شیوه‌ی بیان، تفاوت‌های آشکاری داشت. ویژگی‌های مهم شعر این دوره چنین­اند؛ فکری: حرمان، جستجوی معنی بیگانه، تناقض، انعکاس اندیشه‌های عرفانی، مخالف خوانی.  ادبی: اغراق، ابهام، حس­آمیزی، تشخیص، تکرار (تکرارِ مضمون، مصراع، قافیه)، استفاده زیاد از تشبیه مرکب، وفور تشبیهات نو، غلبة­ اسلوب معادله، رواج غزل تعلیمی (غزل سرد)، ضعف در محور عمودی. زبانی: ورود واژگان جدید، افزایش بسامد بعضی واژگان، ساخت ترکیبات تازه، استفاده از لغات و اصطلاحات عامیانه.

کلیدواژه‌ها

سبک هندی؛ غزلِ سرد؛ شعر یأس‌آور؛ تکرارِ مضمون

اصل مقاله

.

مراجع