سبک شعر پایداری (انقلاب اسلامی و دفاع مقدس) با تأکید بر نمادها

پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

مقاله 9، دوره 9، شماره 31، خرداد 1397، صفحه 203-228   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

حجت الله غ منیری^*

سبک، نماد و نمادپردازی، شعر پایداری

چکیده

نماد (سمبل) در شعر و ادبیّات معاصر از جمله شعر انقلاب و دوران موسوم به دوران دفاع مقدس حضوری چشم‌گیر دارد، با این حال سبک و شیوۀ استفادۀ شاعرانِ انقلابی و جنگ‌نگار از این جادویی‌ترین ابزار خیال ادبی چندان دقیق و جامع به قلم تحقیق درنیامده است. از همین‌رو، نگارنده این نوشتار بر آن شد تا با تکیه بر چند شاعر نام آشنا، جلوه‌ای از هنرنمایی‌های شعر پایداری انقلاب را - از دریچۀ نمادها- در منظر تماشا و تأمل قرار داده و بدین طریق میزان خلاقیّت و نوآوریهای شاعران آرمان­گرای این دوره را ارزیابی نماید. پژوهش حاضر که نمادها را در دورۀ مورد مطالعه، از زاویۀ معنا و درون­مایه، به تحلیل نشسته به این جمع‌بندی رسیده است که: برخی از سخنوران با تمرکز بر نمادهای ملّی و اساطیری و تطبیق آن­ها با الگوهای تاریخی-حماسی انقلاب و دفاع مقدس، برجسته‌تر از هم­گنان ظاهر شده‌اند. شاعران دیگر با ورود به جنبه‌های احساسی‌تر انقلاب و جنگ، از نمادهای عرفانی، ادبی و سیاسی بهره می‌گیرند. عدّه‌ای هم نمادها را بیشتر، وسیله و دست­مایۀ پرواز خیال قرارداده و بالاخره برخی نیز با استخدام نماد در کالبدطنز،سبکوسیاقی متفاوت از خویش به یادگار گذاشته‌اند.

کلیدواژه‌ها

سبک؛ نماد و نمادپردازی؛ شعر پایداری

اصل مقاله

.

مراجع