بررسی تطبیقی پایداری محلات شهری با تأکید بر کیفیت محیط شهری در جغرافیای شهر تهران مطالعه موردی: محلات سنگلج و هفت حوض

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 7، دوره 10، شماره 4 - شماره پیاپی 40، آبان 1397، صفحه 89-103   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

نبی اله کلبادی¹؛ فرح حبیب^{* 2}؛ شیرین طغیانی³

¹گروه شهرسازی، دانشکده هنر، معماری و شهرسازی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران

²استاد گروه شهرسازی، دانشکده هنر، معماری و شهرسازی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران

³استادیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر، معماری و شهرسازی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران

چکیده

چکیده
در پی برجسته شدن محله به عنوان هسته زندگی شهری رسیدن به توسعه پایدار نیز تنها در قالب توسعه محله­ای و در مقیاس محلی و در ادامه تفکر جهانی بیاندیش و محلی عمل کن در حال پیگیری است. به دلیل آن که بیش از 60 درصد مردم جهان در شهرها زندگی می­کنند کیفیت توسعه محلات و در مقیاس کلان پیشرفت و پایداری توسعه شهرها است که می‌تواند موفقیت یا شکست جامعه را در مسیر حل مشکلات اقتصادی، زیست‌محیطی، اجتماعی و کالبدی و غیره مشخص نماید. به منظور بررسی وضعیت پایداری شهرها، از دیدگاه­های مختلفی نظیر توسعه پایدار محله­ای و برنامه­های توسعه­ای محله- محوربر پایه استفاده از ظرفیت­های درونی محلات استفاده می­شود. هدف اصلی این مقاله بررسی رابطه بین مؤلفه‌های پایداری و میزان تأثیرگذاری این مؤلفه‌ها بر پایداری محلات در جغرافیای شهر تهران به ویژه قدمت محلات با تأکید بر محلات سنگلج و هفت حوض است. روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله توصیفی - پیمایشی است. در مقاله حاضر از روش نمونه‌گیری احتمالی و مرحله‌ای استفاده شده است. در مرحله اول، محلات سنگلج و هفت حوض بر اساس نمونه‌گیری طبقه‌ای احتمالی از بین محلات تهران انتخاب سپس در مرحله بعد انتخاب پاسخگویان در این محلات، به‌صورت تصادفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه محلات قدیم و جدید تهران است. به منظور تحلیل داده‌ها از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری با رویکرد روش حداقل مربعات جزئی و نرم‌افزار اسمارت پی آل اس استفاده شده است. حداقل تعداد نمونه مورد نیاز در این پژوهش برای استفاده از روش حداقل مربعات جزئی 200 نفر بوده است. یافته­های پژوهش حاکی از آن است که با در نظر گرفتن قدمت متفاوت محلات، میانگین مؤلفه‌های تبیین کننده پایداری همچنین سهم هر یک از این مؤلفه‌ها در تبیین پایداری محلات سنگلج و هفت حوض متفاوت است.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: جغرافیای تهران؛ بافت قدیم شهری؛ توسعه پایداری شهری؛ توسعه پایدار محلی؛ محلات پایدار

مراجع

References:

Arianpour, A. (1984).English-Persian Dictionary.Tehran: Amir Kabir.

Bahraminejad, D. (2003).Recognition and evaluation of the urban environmental quality in the middle urban fabric.Shiraz: Shiraz University Press. [In Persian] 

Barton, H.)2003. (Shaping Neighborhoods: A Guide For Health, Sustainability And Vitality.Spon Press – Page 33

Carmona, M.Et al. (2012).Public Places - Urban Spaces: the Dimensions of Urban Design. Tehran: University of Art publication. [In Persian] 

Carmona, m. et al.2003, public places urban spaces: the dimensions of urban design.oxford.architectural press – page 71

Cowan, R.) 2005(.The Dictionary Of Urbanism.Streetwise Press.P.256-Page 54

Detr And Cabe, )2000(.By Design: Urban Design In The Planning System: Towards Better Practice. London: Detr Publication – page 72

English partnerships & Housing Corporation, 2000(a), urban design compendium1. London.

Hooman, H. (2009). Structural Equation Modeling Using Laser Software.Samt Publishing, Third Edition

Kalantari, k. (2009). Modeling structural equations in socioeconomic research.Tehran: Saba Culture. [In Persian] 

Kline, E.)1997(.Sustainable Community Indicator.In Roseland; M.Eco-City Dimension: Healthy Communities; Healthy Planet, New Society Publishers, Gabriola Island, BC– page 48.

Lang, j. (1994). community design and the culture of cities, Cambridge: university press.

Lashgari, A.Khalaj, M.; (2014). Measurement of Urban Environmental Quality in a Location-Based Approach.Tehran: Ganj Art Art Publication, First Edition. [In Persian] 

Moein, M. (1983). Persian Dictionary. Tehran: Amir Kabir.Fifth Edition.

Rafiean M.; Asgarizadeh, Z.; Farzad M. (2013).Urban Environment Desirability. An Analytical Approache to Measuringe Urban Environmental Quality, Approaches, Indicators and Methods, Tehran: City Publishing. [In Persian] 

Roseland, M. (2000).Sustainable Community Development: Integrating Environmental, Economic, and Social Objectives, Progress in Planning– page 49

Sarrafi, M.Et al. (2009).City Development Strategy Based on Sustainable Development, Geography (Journal of the Iranian Geographical Society, Scientific and Research), Year 7, Number 22. [In Persian] 

Van Kamp, I.V. Leidelmeijer, K.Marsman, G. Hollader, A, d. (2003). Urban Environmental Quality and Human Wellbeing towards Conceptual Framework and Demarcation of Concepts.A Literature Study, Journal of the Landscape and Urban Planning, No. 65., pp:77-92

http://region12.tehran.ir

http://map.tehran.ir