کارآمدی شیوه ها و نهادهای درمانی مدرن و نقش آن در گسترش طب نوین در ایران عصر قاجار

پژوهش نامه تاریخ

مقاله 8، دوره 13، شماره 50، خرداد 1397، صفحه 142-168   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

ولی اله قهرمانی اصل¹؛ میر اسد اله صالحی پناهی^{* 2}؛ ناصر صدقی³؛ شهرزاد ساسان پور⁴

¹دانشجوی دکترای تاریخ، گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی شبستر، شبستر، ایران. [e-mail]

²استادیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی شبستر، ایران. (نویسنده مسئول) [e-mail]

³دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. [e-mail]

⁴استادیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی شبستر، ایران [e-mail]

چکیده

عوامل مختلفی در گسترش طب نوین در ایران عصر قاجار دخالت داشتهاند. این پژوهش به روش اسنادی و کتابخانهای مجموعهای از عوامل طبی را با استفاده از تارنماهای علمی و نیز کتابها گردآوری کرده و با بهرهگیری از شیوه توصیفی-تحلیلی درصدد پاسخ به این پرسش است که کدامین شیوه ها و نهادهای درمانی مدرن در گسترش طب نوین دخالت داشته و موجب رواج آن در جامعهی عصر قاجار شدهاند؟ در پاسخ فرضیه زیر مطرح گردید: ازآنجاییکه مسائل طبی با سلامتی افراد در ارتباط بوده و جایگزینی طب نوین بهجای طب سنتی در اغلب موارد سلامتی و نشاط مردم را تضمین مینموده است بنابراین در تغییر دیدگاه مردم نسبت به طب نوین مؤثر بوده و نقش اساسی داشته است. در این راستا تأثیر عواملی نظیر مؤسسات درمانی و بهداشتی و آموزشی، برآورده نشدن انتظارات مردم از طب سنتی، آموزش طب به روش نوین، بهکارگیری روش علمی نوین توسط اطبا خارجی در معالجهی بیماران و قانونی شدن طب در رواج و گسترش طب مدرن موردبررسی قرار قانونی نمودن امور طبی بر پایداری ، گرفتند .در ادامه این نتیجه حاصل شد که در کنار تأثیرگذاری موارد یادشده و ادامهدار شدن استفاده از دست آوردهای طب نوین مؤثر بوده است.

کلیدواژه‌ها

"عوامل طبی"؛ "گسترش طب نوین"؛ "طب سنتی"؛ "عصر قاجار"

مراجع