ناوگان دریایی فاطمیان در مدیترانه

پژوهش نامه تاریخ

مقاله 8، دوره 13، شماره 51، شهریور 1397، صفحه 149-160   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

حمیدرضا وردی^*

استادیار و عضو هیات علمی گروه معارف اسلامی دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران. [e-mail]

چکیده

چکیده
فاطمیان باتلاشهای داعیان اسماعیلی درشمال افریقا در سال 297 (هق) به قدرت رسیدند ودر کمتر از نیم قرن ، سرزمین مصررا درسال358(هق) به آن ملحق کردند. با فتح مصر ودسترسی به ثروت سرشار آن ، اهداف توسعه طلبانه آنها نیزشکل تازه ای به خود گرفت . یکی ازنیازهای ضروری آنها برای توسعه قدرت سیاسی، نظامی وشکوفایی اقتصادی ، تاسیس ناوگان دریایی دردریای مدیترانه بوده است . مساله اصلی پژوهش این است که چرا وچگونه فاطمیان اقدام به تاسیس ناوگان دریایی در مدیترانه نمودند وتا چه اندازه دراین امر توفیق حاصل نمودند. هدف از نگارش این مقاله بیان جنبه های گوناگون تشکیلات دریانوردی فاطمیان و توسعه فعالیت آنها در زمینه دریا نوردی به منظورگسترش نفوذفرهنگی ، سیاسی ونظامی درحوزه مدیترانه ومناطق پیرامونی آن بوده است. با این فرضیه که فاطمیان از همه توان خویش برای توسعه همه جانبه قدرت ونفوذ درحوزه مدیترانه به منظور اثبات آنچه حقانیت خلافت خود می دانستند، سود برده اند . نتیجه حاصل این است که فاطمیان برای تثبیت این خلافت وتوسعه قدرت حکومت خود ناوگان دریایی مجهز به انواع کشتیها وتجهیزات دایر و کارگاههای کشتی سازی متعددی تاسیس نمودندکه ازقرن سوم تا ششم دردریای مدیترانه وسایر آبهای پیرامونی در خدمت اهداف فرهنگی،اقتصادی ، سیاسی و نظامی آنها بوده است .
کلید واژه ها : "دیوان جیش"، "اسطول" ،"تجهیزات دریایی" ، "دار الصناعه" ،"عناصر سپاه".

کلیدواژه‌ها

کلید واژه ها : "دیوان جیش"؛ "اسطول"؛ "تجهیزات دریایی"؛ "دار الصناعه"؛ "عناصر سپاه"

مراجع