تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 9,987 |
تعداد مقالات | 83,494 |
تعداد مشاهده مقاله | 76,790,318 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 53,892,609 |
سلوک عرفانی از نگاه ابنفارض | ||
ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی | ||
مقاله 6، دوره 14، شماره 52، آذر 1397، صفحه 153-179 اصل مقاله (808.15 K) | ||
نوع مقاله: علمی پژوهشی | ||
نویسنده | ||
امیر حسین رسولنیا | ||
استادیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان | ||
چکیده | ||
یکی از مهمترین مباحثی که در علم عرفان مطرح میشود، بحث از سیر و سلوک است. هر کدام از عارفان برای بیان مقصود از سیر و سلوک، تعبیری مخصوص دارند. آن چنانکه رسیدن به سرمنزل مقصود نزد هر عارف با عارف دیگر متفاوت است؛ چه در انتخاب راه و چه بیان آن. یکی از مشهورترین شاعران و گویندگان متصوف زبان عربی ابنفارض(576 ـ 632ق) معروف به سلطانالعاشقین است که از آبشخور عرفان و ادب همزمان نوشیده است. ابنفارض عرفان و سلوک خود را بر پایههای عشق بنا نهاده و از شرب مدام سخن میگوید؛ به گونهای که در باور او عشق مهمترین موضوع در عالم هستی و بزرگترین انگیزه برای متعالی شدن آدمی است. این جستار نگاهی است عرفانی ـ ادبی به سلوک این شاعر عارف و در چهار مرحلة ملاحظة حسی، معاینة نفسانی، مطالعة قلبی و مشاهدة روحی مورد پژوهش و تحقیق قرار گرفته است. بررسی این مراحل نشان میدهد مهمترین وسیلهای که ابنفارض را در بیان این سلوک یاری میدهد، استفاده از رمز است و پیغام او را تنها اهل عرفان درک میکنند. | ||
کلیدواژهها | ||
عرفان؛ ابنفارض؛ حب الهی؛ رمز؛ سلوک | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. ابنخلکان، احمد. 1972. وفیات الأعیان. به کوشش احسان عباس. بیروت: دارالثقافة. ابنالفارض، ابوحفص ابوالقاسم عمربن ابیالحسن. دون التاریخ. دیوان. بیروت: مکتبة الثقافیه. ابنالعماد الحنبلی، ابوالفلاح عبدالحی. 1979. شذرات الذهب فی أخبار من ذهب. الطبعةالثانیة. بیروت: دارالمسیرة. اسماعیل، عزّالدین. 1966. الشعرالعربی المعاصر. ط3. قاهره: دارالفکرالعربی. اقبالی، عباس. 1385. «من منصوری در أنا الحق حسینبن منصور حلّاج». فصلنامة مطالعات عرفانی. ش4. دانشگاه کاشان. البورینی، رشیدبن غالب و عبدالغنی النابلسی. 1310. دیباجةالدیوان من شرح دیوان ابنالفارض. قاهرة: المطبعة الخیریه. پارسا، خواجه محمد. 1366. شرح فصوص الحکم. به کوشش جلیل مسگرنژاد. تهران: علمی فرهنگی. جامی، عبدالرحمن. 1384. تائیة. مقدمه، تصحیح و تحقیق: صادق خورشا. چ2. تهران: مولی. جودة نصر، عاطف. 1982. شعر عمربن الفارض (دراسةفی فن الشعر الصوفی). الطبعةالأولی. بیروت: دارالأندلس. حافظ شیرازی، خواجه شمسالدین محمد. 1380. دیوان. به کوشش فاطمه خلیلی. چ1. تهران: میلاد. الحداد، عباس یوسف. 2000. تجلیاتالأنا فیشعر ابنالفارض. الطبعةالأولی. کویت: رابطة الأدباء فیالکویت. السراج الطوسی، ابونصر. 1960. اللمع فیالتصوف. تحقیق و تخریج: عبدالحلیم محمود. قاهرة: دارالکتب الحدیثة بمصر. حلمی، محمد مصطفی. دون التاریخ. ابنالفارض و الحب الإلهی. قاهرة: دارالمعارف. طباطبایی، محمد حسین. 1352. شیعه در اسلام. با مقدمه حسین نصر. چ1. تهران: حکمت. طباطبایی بروجردی، محمدمهدی (بحرالعلوم). 1367. رسالة فیالسیروالسلوک. با شرح، توضیح و مقدمه حسن مصطفوی. چ2. تهران: سپهر. غنیمی هلال، محمد. 1976. الحیاهالعاطفیة بین العذریة و الصوفیة. قاهرة: نهضة مصر. فرغانی، سعید الدین. 1398. مشارقالدراری. مقدمه و تعلیقات سید جلالالدین آشتیانی. مشهد: انجمن فلسفه و عرفان اسلامی. فولادی، علیرضا. 1389. زبان عرفان. چ3. تهران: سخن. مجلسی، محمدباقر. دون التاریخ. بحارالأنوار. بیروت: مؤسسة الوفا. مصباح یزدی، محمدتقی. 1390. در کوچههای آفتاب: جستاری در عرفان اسلامی. چ1. قم: مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره). مولوی، جلال الدین محمد. 1369. فیهمافیه. با تصحیحات و حواشی بدیعالزمان فروزانفر. چ6. تهران: امیرکبیر. النابلسی، عبدالغنیبن إسماعیل. 1310. شرح بورینی. قاهرة: الخیریّة. ـــــــــــــــــــــــــــــ . 1972م. کشفالسّر الغامض فیشرح دیوان ابنالفارض. تحقیق: محمد أبوالفضل إبراهیم. قاهرة: مؤسسه الحلبی و شرکاء. نیکلسون، رینولد. 1956. فیالتصوف الإسلامی و تاریخه. ترجمة: ابوالعلاء عفیفی. قاهرة: لجنة التألیف و الترجمة و النشر. همدانی، امیر سیّدعلی. 1384ش. مشاربالأذواق. مقدمه و تصحیح: محمد خواجوی. چ2. تهران: مولی.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 383 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 554 |