بررسی سبک‌شناختی ترکیب‌بند دختر سالار بر اساس نظریة سبک‌شناسی لایه‌ای

پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

مقاله 7، دوره 9، شماره 34، دی 1397، صفحه 163-186   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

مهدی قاسم نیا¹؛ رضا حیدری نوری^{* 2}

¹دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه ساوه.

²دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه ساوه. نویسنده مسئول.

چکیده

این پژوهش در پی بررسی ترکیب­بند هفتاد و دو بیتی دختر سالار بر اساس سبک­شناسی لایه­ای است. مسئلة اصلی آن، پاسخ به این پرسش­ها است که چگونه شعرستایشی بیشتر ژانرهای حماسی، تعلیمی و غنایی را در خود دارد و چه رازهای شاعرانه­ای در آن نهفته است که سبک­شناسی لایه­ای به کشف آن می­پردازد؟ از دیدگاه باختین در هر ژانری، مکالمه­ای میان سبک­های گوناگون و شکل­های متفاوت بیان وجود دارد. در این شعر مکالمه­ای بین ژانرهای مختلف در لایة آوایی با هارمونی و موسیقی خاصی و لایة واژگانی در درون متن و بافت صورت می­گیرد. با تأمل در شعر و خوانش دوباره، می­توان متن را دوباره زنده کرد. شعری سهل و ممتنع که لایه­های آوایی از جمله وزن، قافیه، ردیف، چینش واژگان و روابط حروف و لایه­های واژگانی با دلالت­های گزینش واژه از جمله حسی و ذهنی، عمومیت و خاص بودن، نگاه ایدئولوژی شاعر و رمزگان واژه، ضمن جذابیت اثر آن را ماندگار ساخته است.

کلیدواژه‌ها

دختر سالار؛ شعر ستایشی؛ سبک‌شناسی لایه‌ای؛ آوایی؛ واژگانی

مراجع