بررسی جلوه‌های گذار دوم جمعیتی ( مطالعه موردی شهر تهران)

تغییرات اجتماعی - فرهنگی

مقاله 5، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 52، خرداد 1396، صفحه 77-95   

نوع مقاله: مقاله مروری

نویسندگان

سمیرا رستمی^{* 1}؛ محسن ابراهیم پور²

¹صدا و سیما

²عضو هیأت علمی موسسه پژوهش‌های اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی، تهران، ایران

چکیده

هدف این تحقیق، بررسی جلوه‌های گذار دوم جمعیتی شهر تهران است که از نظر کاربردی، ماهیت توصیفی- پیمایشی دارد و از نظر روش جمع‌آوری داده‌ها از نوع میدانی است. جامعه‌آماری تحقیق 384 نفر از زنان ازدواج کرده شهر تهران با استفاده از روش تصادفی ساده می باشد. برای سنجش روایی آن، از روش اعتبار صوری استفاده گردیده، و برای سنجش پایایی آن از روش آلفای کرونباخ استفاده شده که مقدار آن برای تمام متغیرهای مورد مطالعه(هم مستقل و هم وابسته) مورد قبول واقع شده است.
نتایج تحقیق مبین این مهم است که نشانه هایی از ورود شهر تهران به گذار دوم جمعیتی با سطح بالایی از تمایل به طلاق و کاهش در میزان اجباری بودن ازدواج وجود دارد و سطح پایین سایر متغیرها به دلیل عدم تغییر در نظام خانواده در کشور منطقی به نظر می رسد. نظر به تغییرات سریع جامعه، وقوع سایر جنبه‌های گذار دوم جمعیتی نظیر افزایش هم‌خوابگی‌ها و سقط جنین خارج از ازدواج، تمایل به بی‌فرزندی قطعی و... که آمار رسمی از آن موجود نیست، دور از ذهن نمی نماید که این امر باید با انجام تحقیقات مستمر و آمارگیری غیررسمی رصد شود. لذا می‌توان پیشنهاد کرد با توجه به انجام این تحقیق در شهر تهران، محققان و پژوهشگران با بررسی این پدیده در دیگر شهرهای کشور به ثبت مشاهداتی دقیق تر بپردازند تا افق روشن تری از تغییرات جمعیتی کل کشور حاصل شود و در برنامه ریزی های کلان کشور به کار آید.

کلیدواژه‌ها

گذار دوم جمعیتی؛ باروری؛ زنان ازدواج کرده؛ شهر تهران

مراجع