بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و هویت محله ‏ای در شهر تهران (مورد مطالعه: محله‏‌های حصارک، وحیدیه و ولنجک)

تغییرات اجتماعی - فرهنگی

مقاله 8، دوره 15، شماره 3 - شماره پیاپی 58، آذر 1397، صفحه 118-137   

نوع مقاله: مقاله مروری

نویسندگان

صمد محمدی زاده سماکوش¹؛ حبیب صبوری خسروشاهی^{* 2}؛ مهناز رونقی نوتاش³

¹گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی، تهران، ایران

²استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق – ایران

³ارتباطات اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

چکیده

این مقاله با هدف مطالعه رابطه بین سرمایه اجتماعی و هویت محله ‏ای در شهر تهران انجام شد. چارچوب نظری این تحقیق بر اساس آرای ایمری و همکاران، چپ‏من، لوفور، جیکوبز، هاروی، هال، جنکینز، پاتنام و دیگران تنظیم و پیرو آن مدل نظری ترسیم گردید. روش تحقیق، پیمایش و ابزار گردآوری داده ‏ها، پرسشنامه ساخت‏ یافته بود. جامعه آماری محله‏ های حصارک، وحیدیه و ولنجک با جمعیتی معادل 56060 نفر در سال1390 است. نمونه‏ گیری با استفاده از فرمول کوکران 382 نفر برآورد شد. برای پوشش پاسخ‏های غیرمعتبر 428 پرسشنامه توزیع گردید. داده‏های گردآوری شده در قالب آمار توصیفی، استنباطی و تحلیل مسیر تحلیل شدند. سرمایه اجتماعی رابطه معناداری با هویت محله‏ای در سطح اطمینان 95 درصد داشت. میانگین هویت محله‏ای در بازه 11 تا 55 در حصارک برابر 8/33، ولنجک 14/33 و وحیدیه 32/31 بود. میانگین سرمایه اجتماعی نیز در بازه 13 تا 65 در حصارک معادل6/39، ولنجک 6/24 و وحیدیه 2/35 بود. هویت محله‏ ای و سرمایه اجتماعی با ضریب پیرسون 504/0در سطح اطمینان 95 درصد رابطه معنادار با شدت بالایی داشتند. تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان داد، 8/44 درصد تغییرات هویت محله ای توسط متغیرهای درون مدل تبیین شدند، از میان ابعاد سه‏ گانه سرمایه اجتماعی 661/0 تغییرات هویت محله ‏ای تحت تاثیر انسجام اجتماعی تبیین می‏گردد.

کلیدواژه‌ها

"هویت محله‏ ای"؛ "سرمایه اجتماعی"؛ " انسجام اجتماعی"؛ "همکاری"؛ "اعتماد اجتماعی"

مراجع