آینده نگاری فناوری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاهی ایران در افق 1404

دانش شناسی

مقاله 8، دوره 10، شماره 39، دی 1396، صفحه 107-120   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

نجلا حریری^{* 1}؛ وحیده رضائی²

¹دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.

²کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

هدف: از این پژوهش آینده‌نگاری فناوری اطلاعات در کتابخانه‌های دانشگاهی ایران در افق 1404 است که با بهره‌گیری از رویکردهای آینده‌پژوهانه انجام گرفته است.
روش: پژوهش به روش مطالعه دلفی انجام شده است. برای تعیین مولفةها، سیاهه‌ای تهیه و در قالب پرسشنامه‌ای تنظیم شد که میزان اهمیت هریک از مولفةهای آینده‌نگاری فناوری اطلاعات را از دیدگاه اعضای پنل دلفی مورد سنجش قرار می‌دهد. جامعه آماری پنل دلفی خبرگان، اساتید و مدیران فعال حوزه کتابداری و اطلاع‌رسانی و فناوری اطلاعات و صاحب‌نظران آینده‌نگاری بوده که از بین آن‌ها با روش نمونه‌گیری هدفمند 25 نفر انتخاب گردیدند و 22 نفر از این متخصصان به پرسشنامه‌های دلفی پاسخ دادند.
یافته‌ها: کتابخانه‌های دانشگاهی در آینده منابع الکترونیکی خود را توسعه داده و شبکه‌های خود را در زمینه استفاده از اینترنت و توسعه زیرساخت‌های آن گسترش خواهند داد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که در کتابخانه‌های دانشگاهی آینده پهنای باند دسترسی به اینترنت افزایش خواهد یافت و از شبکه اینترانت داخلی بهره‌مند خواهند شد و استفاده از فناوری سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی در محیط پیوسته دانشگاه به عنوان منبع مهم برای مجامع دانشگاهی خواهد بود. نتایج در مورد تأثیر روندهای تأثیرگذار بر روی عوامل کلیدی فناوری اطلاعات در کتابخانه‌های دانشگاهی آینده، نشان می‌دهد روند افزایش نرخ سرمایه‌گذاری در فناوری اطلاعات، تأثیر شدید و در جهت مثبت و روند کاهش بودجه دانشگاه‌ها، بدون تأثیر خواهد بود.
نتیجه‌گیری: در مجموع به نظر می‌رسد خبرگان کشور به آینده حوزه فناوری اطلاعات در کتابخانه‌ها و سطح فناوری‌هایی که کتابخانه در افق 1404 به آن‌ها دست خواهد یافت، نگاه‌ امیدوارانه‌ای دارند.

کلیدواژه‌ها

آینده‌نگاری؛ فناوری اطلاعات؛ کتابخانه‌های دانشگاهی

مراجع