ارزیابی توانایی کنترل بیولوژیکی پژمردگی فوزاریومی خربزه توسط Trichoderma spp. و Bacillus spp.

تحقیقات نوین در گیاه پزشکی

مقاله 5، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 21، دی 1396، صفحه 87-102   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

زین العابدین نوروزی¹؛ کامران رهنما¹؛ حجت اله ربانی نسب^{* 2}؛ میثم تقی نسب¹

¹دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

²مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان

چکیده

برای بررسی امکان کنترل بیولوژیکی Fusarium oxysporum f. sp melonis  عامل پژمردگی فوزاریومی خربزه سه گونه Trichoderma  و دو سویه باکتری  Bacillus sp. در شرایط آزمایشگاه و گلخانه مورد ارزیابی قرار گرفتتند. در آزمون کشت متقابل هم زمان  جدایهT. harzianum 6  با قارچ عامل بیماریزا70 درصد و در کشت غیر هم زمان با عامل بیماری­زا جدایه T. viride 10 با 59/52 درصد باعث بیشترین بازداری از رشد میسلیوم­های عامل بیماری­زا گردید. در آزمون ترکیبات فرار ضد قارچی جدایه T. harzianum 6 با 5/31 درصد مانع از رشد میسلیوم­های عامل بیماری­زا گردید. در کشت متقابل باسیلوس­ها با عامل بیماری­زا سویه Bacillus sp.62   با 5/30 درصد بیشترین درصد بازداری از رشد میسلیوم عامل بیماری­زا در شرایط آزمایشگاه گردید. همچنین در ترکیبات فرار سویه Bacillus sp.15با 37/12 بیشترین درصد بازداری از رشد میسلیوم­های عامل بیماریزا گردید. در تست مواد مایع خارج سلولی قابل نفوذ در آگار تمام استرین­ها مانع از رشد میسلیوم عامل بیماری­زا گردید. اثر سویه Bacillus sp.62و مخلوط  هر دو گونه­ی T. viride و T. longibrachiatum به ترتیب 93/84 و 53/84 بیشترین تاثیر بر افزایش رشد طولی ساقه گیاه مشاهده گردید اما بیشترین تاثیر بر افزایش وزن قسمت­های هوایی مخلوط گونه تریکودرما T. longibrachiatumو باکتریBacillussp.15مشاهده گردید. بیشترین  تاثیر بر افزایش وزن تر ریشه با گونهT. harzianum مشاهده شد. بیشترین تاثیر بر وزن خشک ساقه مخلوط دو گونه تریکودرما T. virideوT. harzianumدیده شد. بیشترین تاثیر بر اقزایش وزن خشک ریشه توسط باکتری   Bacillus sp.15و قارچ T. harzianumمشاهده گردید. مقایسه میانگین­ها  با استفاده آزمون LSD انجام گردید.

کلیدواژه‌ها

پژمردگی فوزاریومی؛ کنترل بیولوژیک؛ خربزه؛ spp. Trichoderma؛ spp. Bacillus

مراجع