شاخصهای زمین ریخت شناسی، زمین ساخت جنبا و لرزه خیزی حوضه‌های لوت و جازموریان (استان کرمان)

فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

مقاله 4، دوره 12، شماره 42، خرداد 1397، صفحه 33-45   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فاطمه میلان¹؛ مجید نعمتی^{* 2}

¹دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، بخش جغرافیا، دانشگاه شهید باهنر کرمان

²Department of Geology, University of Kerman, Kerman, Iram

چکیده

استان کرمان یکی از مناطق لرزه­خیز ایران است که گسل­های زیادی با روندهای متفاوت در آن به چشم می­خورد. از این رو پرداختن به بحث زمین­ساخت و لرزه­خیزی در این استان می­تواند در زمینه­های مختلف مانند مدیریت بحران مفید باشد. در این راستا ، به بررسی زمین­ساخت جنبا در حوضه­های لوت و جازموریان و پیوند آن با لرزه­خیزی این مناطق پرداختیم. در این پژوهش از نقشه­های توپوگرافی، نقشه­های زمین­شناسی، عکس­های هوایی، تصاویر ماهواره­ای وکاتالوگ­ لرزه‌ای موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران بهره جستیم. از شاخص‌های ژئومورفیک مانند شاخص گرادیان طولی رودخانه (SL)، شاخص عدم تقارن حوضه زهکش (AF)، شاخص عامل تقارن توپوگرافی (T) و شاخص نسبت شکل حوضه (BS)، برای پی بردن به وضعیت زمین­ساختی حوضه­ها استفاده شده است. هم‌چنین برای نشان دادن زمین‌ساخت جنبا در استان کرمان با استفاده از شاخص­های کمی ژئومورفیک بهره برده شده است. اگرچه، با به­کارگیری شاخص ارزیابی نسبی فعالیت تکتونیکی (lat)، زمین­ساخت در هر حوضه از دیدگاه جنبا بودن یا نبودن، مشخص شد که هر دو حوضه نام‌برده دارای زمین­ساختی فعال هستند، اندازه جنبایی آنها یکسان نیست. حاشیه غربی حوضه شهداد فعالیت زیاد تا متوسط وحوضه جازموریان فعالیت کمی داشته است. ارزیابی این فعالیت‌ها که به‌کمک ژئومورفولوژی انجام شده است، با زمین‌ساخت جنبا و لرزه‌خیزی این گستره‌ها هم‌خوانی خوبی دارد.

کلیدواژه‌ها

استان کرمان؛ زمین‌ساخت جنبا؛ شاخص های ژئومورفیک؛ لرزه خیز

مراجع