تأثیر ادراک از رهبری اخلاقی بر رفتارهای انحرافی سازمانی کارکنان دانشگاه

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 4، دوره 19، شماره 4 - شماره پیاپی 74، زمستان 1397، صفحه 36-43  

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

اعظم پیرایش¹؛ اکرم اکبریان ²

¹دانش آموخته رشته مدیریت دولتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.

²باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.

چکیده

این پژوهش با هدف تعیین تأثیر ادراک از رهبری اخلاقی بر رفتارهای انحرافی سازمانی به روش توصیفی از نوع همبستگی انجام شده است. جامعة آماری تحقیق را کلیه کارکنان دانشگاه آزاد واحد اصفهان (خوراسگان) به تعداد 320 نفر تشکیل دادند. روش نمونه‌گیری از نوع تصادفی ساده بود. ابزار تحقیق پرسشنامه استاندارد رهبری اخلاقی (کالشون و همکاران، 2011) و پرسشنامه استاندارد رفتارهای انحرافی (بنت و رابینسون، 2008) بود. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با تحلیل رگرسیون چندگانه انجام شده است. نتایج نشان داد ادراک از رهبری اخلاقی بر رفتارهای انحرافی با (290/0-=r، 01/0≥p) و ضریب مسیر و معناداری به ترتیب 80/0-، 7.98- تأثیر دارد. نتایج نشان داد ضریب بتا به ازای یک واحد افزایش در بعد (وجدان کاری)، رفتارهای انحرافی را 393/0 واحد کاهش می‌دهد بنابراین فرضیه تأثیر وجدان کاری بر رفتارهای انحرافی تأیید و فرضیه‌های تأثیر ابعاد جهت‌گیری مردمی، تسهیم دانش، ثبات، وضوح نقش، هدایت اخلاقی، انصاف از رهبری اخلاقی بر رفتارهای انحرافی تأیید نمی‌شود.

کلیدواژه‌ها

رهبری اخلاقی؛ رفتارهای انحرافی سازمانی؛ وجدان کاری؛ کارکنان دانشگاه

مراجع

ارشدی،ن؛ پیریایی، ص؛ زارع، ر.(1391). نقش تعدیل‌کننده صفات شخصیتی در رابطه بین ادراک طردشدگی در محیط کار و رفتارهای انحرافی محیط کار، مجلة علوم رفتاری،  6 ، 3 ، 230 – 221.

قاسم‌زاده علیشاهی، آ، ربیعی، م و کاظم‌زاده بیطالی، م.(1394). بررسی رابطة پاسخگویی فردی با استرس شغلی و رفتار انحرافی کار در پرستاران شاغل، مجلة بالینی مامایی و پرستاری، 4، 1.

فلاحی، ع.(1392). رابطه بین فشارزاهای شغلی و رفتارهای انحرافی با نیت ترک شغل در کارکنان پارس جنوبی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد. دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی مرودشت.

منتخب یگانه، م؛ بشیرلو، ک؛ شمسی، م و هزاریان، س.(1395). بررسی رابطة رهبری اخلاقی با رفتارهای انحرافی در محیط کار: نقش میانجی تعهد عاطفی و جو اخلاقی، فصلنامة مدیریت فرهنگ سازمانی، 14، 1، 153-137.

مهداد، ع؛ ذاکرین، س؛ مهدی‌زادگان، ا.(1392).اثر تعدیلی ویژگی‌های شخصیتی بر رابطة بین عدالت سازمانی ادراک شده و میل به بروز خشونت در محیط کار، مجلة دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی ، 14 ، 2 ،  78- 69).

Brown ME, Trevino LK, Harrison DA. (2005). Ethical leadership: A social learning perspective for construct development and testing. Journal of Organizational Behavior and Human Decision Processes, 97: 117-134.

De Hoogh, A.H.B., Den Hartog, D.N. (2008); Ethical and Despotic Leadership, Relationships with Leader's Social Responsibility, Top Management Team Effectiveness and Subordinates' Optimism: A Multi-Method Study, The Leadership Quarterly,. 19, 3,. 297-311,

Lin Hsiao-Fang. (2013). The Well-Being of Junior High School Students in Taiwan in Relation to Familial Socioeconomic Status, School Life Adjustment, and Deviant Behavior. Psychology, 3, 217-223.

Mayer D.M., Kuenzi M., Greenbaum R., Bardes M. and Salvador R. (2009). How low does ethical leadership flow? Test of a trickle-down model. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 108: 1-13

Özbağ, Gönül Kaya. (2016). The Role of Personality in Leadership: Five Factor Personality Traits and

 Ethical Leadership, 12th International Strategic Management Conference, ISMC 2016, 28- 30

 October 2016, Antalya,Turkey, Social and Behavioral Sciences 235 (2016) 235 – 242.

Resick,C.,Hanges,P.,Dickson,M.,and Mitchelson,J. (2006). A Cross-Cultural Examination of the Endorsement of Ethical Leadership,Journal of Business Ethics 63,pp.345-359.

Robinson Sandra L, Bennett Rebecca J. (1995). A Typology of Deviant Workplace Behaviors: a

 Multidimensional Scaling Study, Academy of Management Journal. 38/2: 555-572.

Spector Paul E, Fox Suzy. (2010). Theorizing about the deviant citizen: An attributional explanation of the interplay of organizational citizenship and counterproductive work behavior. Human Resource Management Review, 20, 132-143.

Salami Samuel O. 2010. Job Stress and Counterproductive Work Behaviour: Negative Affectivity as a Moderator. The Social Sciences, 6, 486-492.

Trevino LK, Weaver GR, Reynolds SJ (2006). Behavioral ethics in organizations: A review. Journal of Management, 6: 951- 990.

Tuncdogan, A., Acar,O. A. & Stam D. (2016). Individual differences as antecedents of leader behavior: Towards an understanding of multi-level outcomes, The Leadership Quarterly

Walumbwa, F.O., Wang, P., Wang, H., Schaubroeck, J., Avolio, B.J. (2010); Psychological Processes Linking Authentic Leadership to Follower Behaviors, The Leadership Quarterly, Vol. 21, Issue 5, pp. 901-914, Available from: http://dx.doi. org/10.1016/j.leaqua. 2010.07.015.