انسان کامل از دیدگاه قونوی

عرفان اسلامی

مقاله 9، دوره 15، شماره 58، بهمن 1397، صفحه 197-214   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فاطمه فتحی مقدم¹؛ مهدی کهنوجی^{* 2}؛ محمد جواد رودگر³

¹دانشجوی دکتری عرفان اسلامی و اندیشه‌های امام خمینی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.

²استادیار موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره).

³دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.

چکیده

شناخت انسان و توجه به ابعاد وجودی او، همواره مورد توجه همة علما و عرفا بوده است. یکی از عرفایی که به بررسی عرفانی انسان کامل پرداخته است قونوی است. از خصایص قونوی آن است که علاوه بر فهم عمیق مقاصد ابن‌عربی، به جهت دارا بودن از قدرت فلسفی و عقلانی بالا، توانسته عرفان نظری را به لحاظ مقام اثبات به طور منسجم و در ساختاری علمی و فنی ارائه کند و با ناظر بودن به فلسفه و همانند آن، موضوع و مبادی و مسائل عرفان نظری را تبیین نماید و سعی کرده دغدغه‌های یک فیلسوف را در عرفان پاسخ دهد. او همانند ابن‌عربی هرگز از شهودات خود دست نکشیده است لکن با قدرت علمی و فلسفی خود توانست، تبیین علمی و فلسفی از مشاهدات خود ارائه و آنها را با نظر فلاسفه تطبیق و سپس داوری نماید. او نیز به سان دیگر عرفا به این نتیجه دست یافت که انسان تنها مظهر از مظاهر حق است که انگونه که حق می‌خواهد او را مظهریت می‌کند. در اندیشه او انسان تلفیقی از نفس و بدن است،نفس انسانی جوهری بسیط و مجرد است که اصالت با اوست. در این مقاله که به روش توصیفی تحلیلی است به بررسی عرفان فلسفی قونوی می‌پردازیم و به دنبال تببین این مسئله هستیم که انسان کامل از دیدگاه قونوی کیست و چه ویژگی‌هایی دارد.

کلیدواژه‌ها

انسان؛ انسان کامل؛ عرفان اسلامی؛ خاتم ولایت؛ قونوی

مراجع