تأمّلی بر توثیق سهام در شرکت های سهامی

تحقیقات حقوقی بین المللی

مقاله 8، دوره 11، شماره 42، دی 1397، صفحه 193-229   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سهیل ذوالفقاری¹؛ محمّد ابوعطا^{* 2}؛ حمید مسجدسرایی³

¹گروه حقوق خصوصی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران

²دانشیار گروه حقوق خصوصی دانشگاه سمنان نویسنده مسئول

³دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سمنان

چکیده

در شرکت‌های سهامی که مالکیّت آورده‌ی شرکاء به شخص حقوقی منتقل می‌شود، شرکت به عنوان شخص حقوقی نسبت به آورده‌ها حقّ عینی دارد. حقوق سهام‌داران شرکت‌های سهامی، به‌طور کلّی نه با حقّ عینی مطابقت دارد و نه با حقّ دینی؛ بلکه نوعی حقّ خاص با آثار و ویژگی‌های خود تلقّی می‌شود. سهام شرکت‌های سهامی، مال منقولِ غیرمادی و اعتباری بوده که قابل تقویم به پول و دارای ارزش مالی است که به عنوان بخش مهمّی از سرمایه‌ی‌ اشخاص محسوب می‌شود. لذا در کنار سایر انتفاعاتی که از این اموال می‌شود، امکان توثیق آن نزد وثیقه‌گیرنده نیز علیرغم برخی نظرات مخالف ممکن به‌نظر می‌رسد. بنابراین در صورت عدم تأدیه‌ی‌ دین از سوی بدهکار، طلبکار می‌تواند با اجرای حکم دادگاه، سهام مورد وثیقه را به‌فروش رسانده و استیفای طلب نماید. امروزه در بسیاری از نظام‌های حقوقی، اموال اعتباری مانند اوراق بهادار، به‌عنوان دارایی‌های نوین محسوب می‌شوند و به‌طور کلّی مشمول بسیاری از احکام اموال هستند.
روش تحقیق، مانند بیش‌ترِ پژوهش‌های حقوقی در این حوزه‌، توصیفی- تحلیلی بوده و اطّلاعات نیز به روش کتابخانه‌ای و به‌صورت فیش‌برداری گردآوری شده است. پس از بررسی، توضیح و نقد مطالب، با روش توصیفی- تحلیلی، به بررسی و تجزیه و تحلیل و مقایسه‌ی آن‌ها (داده‌ها) با اصول و قواعد حقوقی و قوانین و مقرّرات مربوطه، به تبیین موضوع اقدام نموده و در نهایت، به نتیجه‌گیری نهایی رسیده‌ایم.

کلیدواژه‌ها

سهام؛ وثیقه؛ مال غیرمادی؛ رهن؛ دَین