تردید در فاعل جنایت در فقه وقانون مجازات اسلامی سال 1392

مطالعات فقهی و فلسفی

مقاله 6، دوره 8، شماره 32، دی 1396، صفحه 101-130   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

کاظم محبیان¹؛ نسرین کریمی^{* 2}؛ عصمت السادات طباطبایی³

¹دانشگاه آزاد

²عضو هیات علمی دانشگاه آزاد واحد قم

³عضوهییت علمی دانشگاه آزاد واحد قم

چکیده

در نظام کیفری ایران،قانوگذار چه در قانون مجازات اسلامی سابق وچه در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392،موضوع مردد بودن قاتل بین چند نفر معین یا غیر معین را مطرح نموده است واحراز واثبات جنایت دشوار ترین مرحله دادرسی است چرا که همیشه دلایل اثبات جنایت روشن نبوده وچه بسا با یکدیگر در تعارض هستند؛ تردید وشک در احراز اثبات جنایت که کدام یک از مرتکبین قاتل واقعی است،علم اجمالی در مقابل علم تفصیلی بکار می رود وعلمی است که در آن متعلق علم مورد تردید قرار گرفته است. در سقوط قصاص در موارد تردید در مرتکب جنایت اتفاق نظر بین فقها وجود دارد اما در مورد مسئول پرداخت دیه اقوال متفاوت است. نظر مشهور فقها، پرداخت دیه مقتول و مضروب توسط همه متهمین است و عده ای از فقها معتقدند که پرداخت دیه توسط بیت المال و عده ای نیز معتقدند به پرداخت دیه توسط نکول کنندگان از سوگند و عده ای نیز معتقد به پرداخت دیه از طریق قرعه هستند.

کلیدواژه‌ها

تردید؛ فاعل جنایت؛ قصاص؛ دیه

مراجع