تاثیر 28-هموبراسینولید بر پارامترهای رشد و عملکرد اسانس گیاه دارویی شوید Anethum graveolens

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مقاله 3، دوره 3، شماره 9، مرداد 1390، صفحه 29-40   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

جلال الدین حق شناس¹؛ مهدی اسکندری²

¹مربی کشاورزی سازمان اموزش فنی و حرفه ای کشور

²کارشناس ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان و عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان

چکیده

براسینواستروئیدها گروهی از تنظیم کننده های رشد گیاهی هستند که اثرات زیستی قابل توجهی بر رشد و نمو گیاهان دارند. از جمله باعث افزایش مقاومت گیاهان به تنش های محیطی می شوند. در این پژوهش اثر ماده 28-هموبراسینولید بر خصوصیات رشد، درصد و عملکرد اسانس گیاه دارویی شوید(Anethum graveolens) رشد یافته در تنش خشکی، در سال 1388 در گلخانه مرکز آموزش فنی و حرفه ای ارسنجان مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 12 تیمار و 4 تکرار صورت پذیرفت. فاکتور اول شامل تنش خشکی در 3 سطح آبیاری شاهد (ظرفیت مزرعه ای خاک، تنش ملایم (3/2 ظرفیت مزرعه ای ) و تنش شدید (3/1 ظرفیت مزرعه ای ) انجام گرفت و فاکتور دوم شامل تنظیم کننده رشد 28-هموبراسینولید در چهار سطح، شاهد(صفر)، ^10-10 مولار، ^8-10 مولار و ^6-10 مولار به صورت محلول، که قبل از اعمال تنش خشکی تیمار با تنظیم کننده رشد صورت گرفت. گیاهان جوان در مرحله 4 تا 5 برگی با محلول 28 هموبراسینولید محلول پاشی شدند. پس از استقرار گیاهان و در مرحله 6 شاخه فرعی تیمار تنش خشکی اعمال شد صفات رشدی شامل ارتفاع بوته، وزن خشک اندام هوایی (گرم در گلدان)، وزن خشک ریشه، درصد اسانس و عملکرد اسانس بود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که هرچند سطوح مختلف تنش خشکی باعث کاهش وزن خشک ریشه، وزن خشک اندام هوایی، ارتفاع و عملکرد اسانس شد، اما باعث افزایش درصد اسانس گردید. استفاده از ماده 28-هموبراسینولید در شرایط تنش ملایم و شدید باعث بهبود برخی خصوصیات رشد همچون وزن خشک اندام هوایی، وزن خشک ریشه، همچنین درصد و عملکرد اسانس شوید گردید. استفاده از ^10-10 مولار از ماده28-هموبراسینولید در شرایط آبیاری کامل و تنش ملایم به ترتیب افزایش  36 و 37 درصدی عملکرد اسانس گیاه شوید را به همراه داشت. 

کلیدواژه‌ها

اسانس؛ تنش خشکی؛ شوید؛ 28- هموبراسینولید