اثر آللوپاتی درمنه کوهی بر خصوصیات جوانه‌زنی بذر گـونه‌‌های علف باغ و علف بره

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مقاله 4، دوره 3، شماره 9، مرداد 1390، صفحه 41-52   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

پرویز غلامی^{* 1}؛ جمشید قربانی²؛ شهلا قادری¹

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

²استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

چکیده

آللوپاتی به اثر متقابل گیاهان توسط مواد شیمیایی آزاد شده آنها بر یکدیگر گفته می‌شود. ترکیبات آللوپاتیک در تنوع زیستی و توانایی تولید اکوسیستم‌ها نقش مهمی بر عهده دارد. اثر آللوپاتی گیاهان بر یکدیگر یکی از دغـــــدغه‌های مهم در اصلاح و احیای مراتع کشور بوده که در امر مرتعکاری کمتر مورد توجه قرار گرفته است. گونه درمنه کوهی (Artemisia aucheri) از جمله گیاهانی است که به لحاظ داشتن ترکیبات شیمیایی مختلف می‌تواند از ویژگی آللوپاتیک برخوردار باشد. بر همین اساس با توجه به غالبیت این گونه در مراتع منطقه چهار باغ استان گلستان و وجود گونه خوشخوراک علف بره (Festuca arundinacea) و علف باغ (Dactylis glomerata) در مناطق مجاور این مراتع که مورد استفاده دام قرار می‌گیرند، امکان استفاده از گونه مذکور در مراتع مربوطه مورد آزمایش قرار گفت. برای این منظور از پودر اندام‌های هوایی (برگ، ساقه و بذر)گیاه درمنه کوهی، که در اواخر آبان ماه (زمان گل‌دهی) از منطقه مورد مطالعه جمع آوری شده بود، عصاره‌هایی با غلظت‌های 20، 40، 60، 80 و 100 درصد تهیه شد. همچنین تیماری به عنوان شاهد (آب مقطر) نیز در نظر گرفته شد. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با شش تیمار و چهار تکرار در شرایط آزمایشگاهی اجرا گردید. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که تیمارهای عصاره درمنه کوهی بر درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه و بنیه بذر علف بره اثر معنی‌داری دارند. مقایسه میانگین شاخص‌ها نشان داد که با افزایش تیمارهای عصاره درمنه کوهی، درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول ساقه‌چه و طول ریشه‌چه بذر گونه‌های علف باغ و علف بره کاهش یافتند.
 

کلیدواژه‌ها

آللوپاتی؛ جوانه‌زنی؛ طول ساقه‌چه؛ طول ریشه‌چه؛ علف باغ و علف بره