پارادایم‌های روابط بین‌الملل: بررسی پارادایمیک بودن رویکردهای نظری روابط بین‌الملل در ابعاد نظری، روش شناسی و شناخت شناسی

فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی

مقاله 7، دوره 6، شماره 18، خرداد 1393، صفحه 219-247   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

رحیم بایزیدی

دانشجوی دکتری روابط بین الملل دانشگاه تهران

چکیده

در این مقاله قصد داریم به این پرسش پاسخ دهیم که می‌توان رشته ی روابط بین‌الملل را در ابعاد نظری، روش‌‌شناختی و شناخت‌شناسی «پارادایمیک» نامید؟ پاسخ به این پرسش بیشتر بر اساس پژوهش‌ها و پیمایش‌های انجام شده در این مورد در آمریکا و برخی دیگر از کشورها توسط «موسسه تئوری و اعمال آن در روابط بین‌الملل» است. فرضیه ی پژوهش حاضر این است که با توجه به کثرت نظریه ها و رویکردهای رشته ی روابط بین‌الملل و تنوع روش‌های به کار گرفته شده در این حوزه، نمی‌توان روابط بین‌الملل را در نظریه و روش پارادایمیک نامید. در بحث شناخت‌شناسی نیز با وجود تسلط آموزه ی پوزیتیویسم در آمریکا، تفاوت چشم گیری در میزان تسلط این آموزه در کشورهای دیگر از قبیل کانادا، نیوزیلند، انگلستان و آفریقای جنوبی وجود دارد و در همه موارد یاد شده آموزه‌های غیرپوزیتیویسمی در این کشورها از تسلط بیشتری نسبت به پوزیتیویسم برخوردار است. بنابراین در این نوشتار قصد داریم روابط بین‌الملل را به عنوان رشته‌ای غیرپارادایمیک معرفی کنیم

کلیدواژه‌ها

پارادایم؛ روابط بین‌الملل؛ رئالیسم؛ لیبرالیسم؛ روش شناسی؛ شناخت ‌شناسی