دیپلماسی فناوری جمهوری اسلامی ایران (با تأکید بر فناوری‌های دفاعی-امنیتی)

فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی

مقاله 8، دوره 6، شماره 19، شهریور 1393، صفحه 235-269   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

نوذر شفیعی؛ اصغر شکری مقدم

استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان

چکیده

در دنیای امروز یکی از عناصر اصلی تشکیل دهنده قدرت‌، اعم از قدرت سیاسی، اقتصادی، نظامی، فرهنگی و اطلاعاتی، مسأله فناوری‌های برتر است که به مولد قدرت تبدیل شده است. تغییر عرصه سیاست بین‌الملل در نتیجه توسعه فناوری‌های پیشرفته، اشکال، ابعاد، دامنه و مکانیسم‌های اعمال قدرت را متنوع و پیچیده نموده است. به تبع پیشرفت فناوری برای کشورها مسائل جدیدی در روابط بین‌الملل بوجود آمد که یکی از آن‌ها دیپلماسی فناوری است. با توجه به تحریم‌های تکنولوژیک غرب علیه جمهوری اسلامی ایران این پژوهش در پی پاسخگویی به این سوال است که دیپلماسی فناوری جمهوری اسلامی ایران چگونه می‌تواند نیازهای دفاعی- امنیتی کشور را تأمین نماید؟ به نظر می‌رسد که دستیابی ایران به فناوری‌های مرتبط با نیازهای دفاعی- امنیتی، مستلزم شناخت دقیق محدودیت‌های بین‌المللی بر سر راه تأمین فنی ایران و تنظیم راهکارهای مبتنی بر بهبود نهادی، فنی و حرفه‌ای دیپلماسی فناوری برای دور زدن تحریم‌ها و محدودیت‌های حقوقی و سیاسی به ویژه با تکیه بر رهیافت منطقه‌گرایی و سیاست تنش‌زدایی می‌باشد. روش مطالعه در پژوهش حاضر، توصیفی و تحلیل ثانویه می‌باشد. این پژوهش منطقه‌گرایی را مبنای نظری خود قرار داده است.

کلیدواژه‌ها

تنش‌زدایی؛ جمهوری اسلامی ایران؛ دیپلماسی؛ دیپلماسی فناوری؛ منطقه‌گرایی