بررسی میزان مقاومت اراضی کشاورزی به فرسایش بادی در جنوب شرقی دامغان

جغرافیا و مطالعات محیطی

مقاله 8، دوره 2، شماره 6، شهریور 1392، صفحه 100-110   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مهین حنیفه پور^* ؛ ناصر مشهدی

دانشگاه تهران

چکیده

فرسایش بادی یکی از پدیده‌هایی است که مناطق خشک و بیابانی ایران مرکزی به صورت روزافزونی با آن مواجه می‌باشد. مدیریت نادرست در عرصه کشاورزی بر افزایش این پدیده تأثیر زیادی داشته است. در این تحقیق، منطقه‌ای به وسعت حدود 27000 هکتار در جنوب‌شرقی شهرستان دامغان مورد مطالعه قرار گرفته است. مطالعات براساس نقشه‌های توپوگرافی، تصاویر ماهواره‌ای، نقشه زمین‌شناسی،GPS،GIS، بازدیدها و نمونه‌های صحرایی صورت گرفت، براساس مواد اشاره شده 24 نمونه از اراضی کشاورزی منطقۀ موردمطالعه برداشته و دانه‌بندی نمونه‌های برداشت شده به روش  ASTM(الک خشک) انجام گرفت. نتایج حاصل از دانه‌بندی نمونه‌ها و نقشه‌های تهیه شده نشان از آن است که اندازه ذرات ماسه در حد ماسه درشت و خیلی‌درشت و جورشدگی بیشتر نمونه‌ها در حد ضعیف و متوسط بوده، کج شدگی منفی و کشیدگی به صورت پهن بوده است و در حدود 90 درصد از منطقه بیش از 23 درصد کلوخه داشته است. براساس نتایج حاصل از مورفومتری و کلوخه‌های موجود، مناطق کشاورزی موردمطالعه شده به دلیل برداشت ذرات حساس به فرسایش بادی طی وزش باد در طول سال ذرات باقی‌مانده پس از وزش باد بدلیل عدم توانایی باد در جابه جایی ذرات، اراضی کشاورزی را نسبت به فرسایش بادی مقاوم نموده است.

کلیدواژه‌ها

دامغان؛ دانه‌بندی؛ فرسایش بادی؛ کشاورزی؛ کلوخه؛ مورفومتری