تأثیر آموزش راهبردهای خود نظارتی و خود تقویتی بر بهبود مهارت های اجتماعی و کنش وری تحصیلی دانش آموزان دوره ی ابتدایی با اختلال نقص توجه/ فزون کنشی

فصلنامه مهارت های روانشناسی تربیتی

مقاله 3، دوره 2، شماره 3 - شماره پیاپی 7، آذر 1390، صفحه 29-38   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سعید تیموری^{* 1}؛ غلامرضا خوی نژاد²؛ ژاله همت یار³؛ حسین مومنی مهمویی⁴

¹استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تربت جام، گروه روانشناسی، تربت جام، ایران

²استاد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، گروه علوم تربیتی، مشهد، ایران

³دانشگاه آزاد اسلامی، وا حد تربت جام، گروه روانشناسی، تربت جام، ایران

⁴استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تربت حیدریه، تربت حیدریه، ایران

چکیده

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر آموزش راهبردهای خود نظارتی و خود تقویتی، بر بهبود مهارت های اجتماعی و کنش وری تحصیلی دانش آموزان با اختلال نقص توجه و فزون کنشی بود. پژوهش حاضر، شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه‌ی آماری شامل کلیه‌ی دانش آموزان پسر اول ابتدایی منطقه‌ی تبادکان مشهد (820 دانش آموز) در سال تحصیلی 87 ـ 1386 بود، که تعداد 60 دانش آموز ADHD به طور تصادفی از میان جامعه ی مورد نظر (بر اساس مقیاس تشخیصی CSI) انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 30 نفر) قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش مشتمل بر آزمون تشخیص اختلال نقص توجه و فزون کنشی CSI)) و پرسشنامه مهارت اجتماعی گرشام و الیوت، فرم معلم (SSRS) بود. از آزمون T برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتیجه نشان داد آموزش فنون خود نظارتی و خود تقویتی به دانش آموزان با اختلال AD/HD، رفتارهای سازشی آنان را افزایش داده است. آموزش فنون خود نظارتی و خود تقویتی به دانش آموزان با اختلال AD/HD، پیشرفت تحصیلی آنان را افزایش نداده است. نتایج حاکی از تأثیر معنادار آموزش فنون خود نظارتی و خود تقویتی بر بهبود مهارت های اجتماعی کودکان با اختلال نقص توجه و فزون کنشی بوده است اما این تأثیر بر پیشرفت تحصیلی معنادار نبوده است.

کلیدواژه‌ها

راهبردهای خود نظارتی و خود تقویتی؛ مهارت های اجتماعی؛ پیشرفت تحصیلی؛ اختلال نقص توجه و فزون کنشی