تنوع ژنتیکی و تجزیه علیت اجزای عملکرد انگور(Vitis vinifera L.) در شرایط مختلف محیطی

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مقاله 5، دوره 6، شماره 19، بهمن 1393، صفحه 58-68

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

ولی اله رسولی^{* 1}؛ عزت اله فرشادفر²؛ جعفر احمدی³

¹- دانشجوی دکتری دانشگاه رازی کرمانشاه و عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین

²استاد دانشگاه رازی کرمانشاه

³دانشیار دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین

چکیده

اجزاء عملکرد و سهم ژنتیکی آنها در عملکرد نهایی، اهمیت زیادی در برنامه‌های پژوهشی به‌نژادی گیاهان زراعی و باغی دارد. به منظور تعیین سهم ژنتیکی اجزاء اصلی عملکرد در عملکرد نهایی، 20 رقم انگور با مبداء کشور روسیه (در شرایط آبیاری کامل و تنش آبی) در سال 1391 مورد بررسی قرار گرفتند. طرح آزمایشی در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و سه بوته در هر واحد آزمایشی در ایستگاه‌های تحقیقات ارومیه و تاکستان اجرا گردید. تعداد خوشه در هر بوته، متوسط تعداد حبه در هر خوشه، متوسط وزن حبه و متوسط عملکرد انگور در هر بوته اندازه گیری شد. تجزیه واریانس مرکب، تجزیه واریانس لگاریتمی و اثر متقابل رقم و محیط به وسیله سه جزء ضربی که مرکب از سه جزء ژنوتیپی و سه جزء محیطی بود، برآورد گردید. نتایج نشان داد که صفت تعداد خوشه در بوته بیشترین سهم ژنتیکی را در عملکرد نهایی داشته و در محیط‌های مختلف، بیشترین تغییرات و حساسیت را از خود نشان می‌دهد. اثر مستقیم تعداد خوشه در بوته در عملکرد نهایی (61/0) بالاتر از اثرات مستقیم تعداد حبه در خوشه (48/0) و متوسط وزن حبه (3/0) در عملکرد بدست آمد. مقادیر ضریب علیت تعداد خوشه در بوتهبالاتر ازضرایب علیت تعداد حبه در خوشه و متوسط وزن حبه بود که از نظر ظهور اجزاء عملکرد انگور به ترتیب تعداد خوشه در بوته، تعداد حبه در خوشه و متوسط وزن حبه بدست آمد. اجزاء محیطی اثرات متقابل، نشان داد که قدر مطلق جزء محیطی تعداد خوشه در بودته از اجزاء محیطی تعداد حبه در خوشه و متوسط وزن حبه بیشتر بود. این مطلب نشان دهنده حساسیت بالای تعداد خوشه در بوته، در محیط‌های مختلف بود.

کلیدواژه‌ها

تجزیه علیت؛ سهم ژنتیکی؛ عملکرد انگور

اصل مقاله

لطفا برای دسترسی به اصل مقاله به نشانی http://pubj.ricest.ac.ir/ مراجعه کنید