واقع گرایی و نقش منابع انرژی در سیاست خارجی

فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی

مقاله 1، دوره 4، شماره 13، اسفند 1391، صفحه 1-41   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

محمد علی شیرخانی^{* 1}؛ حامد مهاجرپور²

¹استاد و عضو هیأت علمی گروه حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

²دانشجوی دکتری روابط بین الملل دانشگاه تهران

چکیده

این مقاله به دنبال فهم جایگاه منابع انرژی در تحلیل سیاست خارجی در نظریه های مختلف واقع گرایی است. یافته های تحقیق موجود نشان می دهد که نظریه های مختلف واقع گرایی نقطه شروع تحلیلی مناسبی برای مطا لعه اهمیت منابع انرژی در سیاست خارجی به حساب می آیند به دلیل آنکه اهمیت استراتژیک منابع انرژی را ناچیز نشمرده و تنها به دولت مردان به عنوان بازیگران دارای اهداف اقتصادی صرف نمی نگرند. واقع گرایی به منابع انرژی به عنوان یکی از عناصر قدرت می نگرد و به همین ع لت جایگاه ویژه ای را برای آن در شکل دهی به رفتار دولت ها قائل است. البته در بین شاخه های مختلف واقع گرایی،واقع گرایی نئوکلاسیک به دلیل توجه همزمان به متغیرهای سطح سیستم و سطح داخلی، تبیین دقیق تری از چگونگی اثرگذاری منابع انرژی بر رفتار سیاست خارجی ارائه می دهد.

کلیدواژه‌ها

منابع انرژی؛ واقع گرایی کلاسیک؛ واقع گرایی تدافعی؛ واقع گرایی تهاجمی؛ واقع گرایی نئوکلاسیک