بررسی محتوای فنولی اسانس و فلاونوئیدی عصارۀ شش گونه از جنس Artemisia در استانهای خراسان، سمنان و آذربایجان غربی

اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی

مقاله 3، دوره 2، شماره 3، آذر 1393، صفحه 18-25   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

محبوبه طاهرخانی^*

استادیار گروه شیمی، دانشکده علوم پایه، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ایران

چکیده

در این تحقیق، محتوای فنولی اسانس و فلاونوئید عصارۀ شش گونه از جنس Artemisiaبه نام‌های  A. absinthium, A. oliveriana, A.turanica, A. ciniformis, A.diffusa, A. aucheriدر ایران، مقایسه و بررسی گردید. استخراج اسانس گیاهان به روش تقطیر با آب، میزان محتوای فنولی بر اساس معادل گالیک اسید و همچنین عصارۀ متانولی گیاهان مذکور نیز بر اساس تعیین محتوای فلاونوئیدی معادل با میلی‌گرم بر گرم کاتچین مورد سنجش قرار گرفت. اسانس گیاه A. oliveriana با محتوای فنولی 11/6±87/348 میکروگرم بر میلی‌گرم گالیک اسید و اسانس A. aucheriبا محتوای فنولی50/6±87/133 میکروگرم بر میلی‌گرم گالیک اسید، به‌ترتیب دارای بیشترین و کمترین محتوای فنولی بودند. از سوی دیگرعصارۀ A. diffusaدارای بیشترین میزان ترکیبات فلاونوئیدی معادل با 64/9±74/332 میلی‌گرم بر گرم کاتچین و عصارۀ A. absinthiumدارای کمترین محتوای فلاونوئیدی (28/2±73/101 میلی‌گرم بر گرم کاتچین) بدست آمد. از آنجایی که فنل‌ها و فلاونوئید‌های گیاهی نقش مهمی در فعالیت آنتی‌اکسیدانی دارند، می‌توان نتیجه گرفت که روغن اسانسی گیاه A. oliverianaو عصارۀ A. diffusaبه‌ترتیب دارای بیشترین محتوای فنولی و فلاونوئیدی بوده و در نتیجه می‌توانند به‌عنوان آنتی اکسیدا‌ن‌های بهتری عمل کنند.

کلیدواژه‌ها

درمنه (Artemisia)؛ روغن اسانسی؛ عصاره متانولی؛ محتوای فنولی؛ فلاونوئید

مراجع

 

1.Baratta, M.T., Dorman, H.J.D., Deans, S.G., Figueiredo, A.C., Barroso, J.G. and Ruberto, G. 1998. Antimicrobial and antioxidant properties of some commercial essential oils. Flav. Fragr. J., 13:235-244.

2.Baykanerel, S., Reznicek, G., and GokhanSenol, S. 2012. Antimicrobial and antioxidant properties of Artemisia L. species from western Anatolia. Turk. J. Biol., 36: 75-84.

3.Choi, C.W., Kim, S.C., Hwang, S.S., Choi, B.K., Ahn, H.J., Lee, M.Y., Park, S.H. and Kim, S.K. 2002. Antioxidant activity and free radical scavenging capacity between Korean medicinal plants and flavonoids by assay-guided comparison. Plant. Sci., 163(6):1161-1168.

4.Dehghani Bidgoli, R., Ebrahimabadi, A., Ali Heshmati, G. and Pessarakli, M. 2013. Antioxidant and antimicrobial activity evaluation and essential oil analysis of Artemisia aucheri Boiss. From Iran. Current Research in Chemistry, 5(1): 1-10.

5.Firouznia, A., Akbari, M.T., Rustaiyan, A., Masoudi, S., Bigdeli, M. and Tabatabaei Anaraki, M. 2007. Composition of the Essential oils of Artemisia turanica Krasch., Helichrysum oocephalum Boiss. And Centaureais pahanica Boiss. Three Asteraceae Herbs Growing Wild in Iran. J. Essent. Oil. Bear. Plants, 10(2): 88-93.

6.Harman, D. 1992. Role of free radicals in aging and disease. Ann. N.Y. Acad. Sci., 673: 126-141.

7.Hassanzadeh Khayyat, M. and Karimi, H. 2004. Composition of the volatile oils of three different species of Artemisia. Iran. J. Pharm. Sci., 1(1): 33-37.

8.Kahkonen, M.P., Hopia, A.I., Vuorela, H.J., Rauha, J.P., Pihlaja, K., Kujala, T.S., and Heinonen, M. 1999. Antioxidant activity of plant extracts containing phenolic compounds. J. Agric. Food. Chem., 47: 3954-3962.

9.Khazraei-Alizadeh, K., and Rustaiyan, A. 2001. Composition of the volatile oil of Artemisia diffusa Krasch. exPoljak. Growing Wild in Iran. J. Essent. Oil. Res., 13(3):185-186.

10.Khorsand Mohammadpoor, K.S., Yari, M., Rustaiyan, A. and Masoudi, S. 2002. Chemical Constituents of the Essential Oil of Artemisia aucheri Boiss. a Species Endemic to Iran. J. Essent. Oil. Res., 14(2):122-123.

11.Kumaran, A., and Karunakaran, R.J. 2007. In vitro antioxidant activities of methanol extracts of five phyllanthus species from India. LWT. Food Sci. & Tech., 40(2): 344-352.

12.Luthria, D.L., Mukhopadhyay, S., and Krizek, D.T. 2006. Content of total phenolics and phenolic acids in tomato (Lycopersicon esculentum Mill.) fruits as influenced by cultivar and solar UV radiation. J. Food. Compos. Anal., 19: 771-777.

13.Miliauskas, G., Van Beek, T.A., De Waard, P., Venskutonis, R.P., and Sudholter, E.J.R. 2005. Identification of radical scavenging compounds in Rhaponticum carthamoides by means of LC-DAD-SPE-NMR. J. Nat. Prod., 68: 168-172.

14.Moldovan, L., Gaspar, A., Toma, L., Craciunescu, O., and Saviuc, C. 2011. Comparison of polyphenolic content and antioxidant capacity of five Romanian traditional medicinal plants. Rev. Chim., (Bucharest). 62(3): 299-303.

15.Mozaffarian, V.A. 1996. Dictionary of Iranian Plant Names. Farhang Moaser, Tehran.

16.Rechinger, K.H. 1986. Artemisia. In:  Flora Iranica Compositae, No. 158, (Eds.), Rechinger, K.H. and Hedge, I.C. (eds). Akademische Druck and Verlagsanstalt, Gras, Austria.

17.Rice-Evans, C.A., Miller, N.J., Bolwell, P.G., Bramley, P.M., and Pridham, J.B. 1995. The relative antioxidant activities of plant-derived polyphenolic flavonoids. Free. Radic. Res., 22: 375-283.

18.Rustaiyan, A., and Masoudi, S. 2011. Chemical composition and biological activities of Iranian Artemisia species. Phytochem. Lett., 4: 440-447.

19.Rustaiyan, A., Bamonieri, A., Raffatrad, M., Jakupovic, J., and Bohlmann, F. 1987. Eudesmane derivatives and highly oxygenated monoterpenes from Iranian Artemisia species. Phytochemistry, 26(8): 2307-2310.

20.Rustaiyan, A., Komeilizadeh, H., Masoudi, S., Monfared, A., Yari, M., Kardar, M., and Shahgholi, M. 2000. Composition of the volatile oil of Artemisia deserti Krash. And Artemisia oliveriana J. Gayex DC. from Iran. J. Sci. I.R. Iran, 11(3): 213-215.

21.Rustaiyan, A., Masoudi, S., and Kazemi, M. 2007. Volatile oils constituents from different parts of Artemisia ciniformis Krasch et M. Pop. ex Poljak and Artemisia incana (L.) Druce. from Iran. J. Essent. Oil Res., 19: 548-551.

22.Rustaiyan, A., Sigari, H., Jakupovic, J., and Grenz, M. 1989. A sesquiterpene lactone from Artemisia diffusa. Phytochemistry, 28(10): 2723-2724.

23.Sanz Juan, F., Rustaiyan, A. and Alberto Marco, J. 1990. A melampolide from Artemisia oliveriana. Phytochemistry, 29(9): 2919-2921.

24.Singh, R., Kumar Verma, P., and Singh, G. 2012. Total phenolic, flavonoids and tannin contents in different extracts of Artemisia absinthium. J. Intercult. Ethnopharmacol., 1(2): 101-104.

25.Taherkhani, M., Rustaiyan, A., and Taherkhani, T. 2012. Composition of the Leaf Essential Oils of Artemisia ciniformisKrasch. et M. Pop. exPoljak, Artemisia oliveriana J. Gay ex Bess. In DC. And Artemisia turanica Krasch., Three Asteraceae Herbs Growing Wild in Iran. J. Essent. Oil. Bear. Plants, 15(6): 1006-1012.

26.Taherkhani, M., Rustaiyan, A., and Taherkhani, T. 2013. Chemical composition, antimicrobial activity, antioxidant and total phenolic content within the leaves essential oil of Artemisia absinthium L. growing wild in Iran. Afr. J. Pharm. Pharmacol., 7(2): 30-36.

27.Wollenweber, E., and Rustaiyan, A. 1991.Exudate flavonoids in three Persian asteraceae species. Biochem. Syst. Ecol., 19(8): 673-675.

28.Zhishen, J., Mengcheng, T., and Jianming, W. 1999. The determination of flavonoid contents in mulberry and their scavenging effects on superoxide radicals. Food. Chem., 64: 555-559.