مقایسه نابرابری توسعه‌ی استان کردستان با سایر استان‌های ایران

جغرافیا و مطالعات محیطی

مقاله 8، دوره 3، شماره 12، بهمن 1393، صفحه 101-109   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

اکبر ویسی؛ کریم حسین زاده دلیر^* ؛ بختیار عزت پناه

دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرند

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه نابرابری ‌توسعه در بین استان کردستان و سایر استان‌های ایران طی دو دوره آماری 1375 و 1385 انجام گرفته است.روش پژوهش «توصیفی- تحلیلی» است. برای سنجش نابرابری توسعه از 25 شاخص ‌مختلف جمعیتی، بهداشتی، آموزشی، فرهنگی و اجتماعی که داده های آنها از منابع مکتوب و اسناد منتشر شده توسط سازمانهای رسمی اقتصادی- اجتماعی (مرکزآمار ایران، معاونت برنامه ریزی ونظارت راهبردی ریاست جمهوری)وپژوهشهای موردی انجام شده جمع‌آوری استفاده‌ شده ‌است. داده‌های مورد نیاز از طریق سالنامه‌های مرکز آمار ایران در سالهای 1375 و 1385جمع‌آوری شده و با استفاده از، روش تحلیل عاملی در نرم‌افزارspss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. سپس جمع نمرات عاملی را محاسبه و میانگین آن‌ها را به عنوان معیاری برای سطح توسعه یافتگی استان‌‌ها درنظرگرفته و براساس آن رتبه‌بندی استان‌‌ها محاسبه شد و جمع نمرات عاملی استان کردستان را با میانگین جمع نمرات عاملی کل استان‌ها محاسبه و تفاوت آن‌ها و میزان نابرابری توسعه بین آن‌ها به دست آمده است. جایگاه استان کردستان و سایر استان‌ها به وسیله نرم‌افزار GIS9.3 در سازمان فضایی ایران ترسیم شده است. نتایج پژهش حکایت از وجود نابرابری بین استان کردستان با میانگین کشوری در ابعاد و شاخص های جمعیتی، بهداشتی، آموزشی، فرهنگی و اجتماعی دارد که در سال‌های 1375، 1385به ترتیب به میزان 66/2 ،92/2 نابرابری و شکاف سطح توسعه بین این استان و میانگین کشور وجود داشته است.

کلیدواژه‌ها

توسعه؛ نابرابری توسعه؛ استان‌های ایران؛ استان کردستان؛ تحلیل عاملی