سنجش و ارزیابی آثار اجتماعی محلات مسکونی با تأکید بر احساس نابرابری اجتماعی(مطالعه موردی شهر امیدیه)

جغرافیا و مطالعات محیطی

مقاله 8، دوره 4، شماره 14، شهریور 1394، صفحه 133-146   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمد علی فیروزی؛ مرتضی نعمتی؛ نادیا داری پور^*

دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هدف این مقاله سنجش و ارزیابی آثار اجتماعی محلات مسکن مهر و شهرک مطهری در سطح شهر امیدیه، با تأکید بر احساس نابرابری اجتماعی است. ساکنین محلات مختلف بر مبنای ویژگی‌های اقتصادی و اجتماعی (درآمد و تحصیلات) در محلات خاصی از شهر متراکم شده‌اند. روش تحقیق حاضر، از نوع اسنادی و پیمایشی است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 320 نفر تعیین گردید. برای محله‌ی شهرک مطهری تعداد 160 نفر و بخش مسکن مهر نیز 160 نفر انتخاب و به صورت تصادفی مورد پرسش گری قرار گرفتند. نتایج آزمون T تفاوت میانگین‌های دو متغیر محلات مسکونی پاسخ گویان و انحرافات اجتماعی را نشان می‌دهد. تفاوت مشاهده شده در بین دو گروه ، به لحاظ آماری با توجه به (001/0 = sig ) و (16/2- = t ) معنادار است. همچنین نتایج آزمون واریانس دو متغیره نشان می‌دهد که عملکرد متقابلی میان نوع محلات مسکونی، سطح سواد و میزان درآمد در میزان گرایش به انحرافات اجتماعی وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

آثار اجتماعی؛ محله مسکونی؛ نابرابری اجتماعی؛ تفکیک اجتماعی

مراجع

1- ابراهیمی لویه، عادل، (1385)،«بررسی تأثیر نابرابری اجتماعی بر توزیع سرمایه‌ی فرهنگی و نقش سرمایه‌ی فرهنگی در بازتولید طبقه اجتماعی»، پژوهش‌نامه علوم اجتماعی واحد گرمسار، سال اول، شماره اول.

2- اعظم آزاده، منصوره، (1382)، «چگونگی جدایی‌گزینی سکونتی در شهر تهران»، فصلنامه علمی–پژوهشی علوم انسانی، سال دوازدهم و سیزدهم، صص: 25 – 50 .

3- افروغ، عماد، (1387)، «فضا و نابرابری اجتماعی»، تهران، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس .

4- تامین، ملوین، (1373)، «جامعه‌شناسی قشربندی و نابرابری‌های اجتماعی»،ترجمه عبدالحسین نیک گوهر، نشر توتیا .

5- حجتی، وحیده، مضطرزاده، حامد، (1386)، «مفهوم عدالت و رابطه آن با شهر»، جستارهای شهرسازی، شماره 24 و 25 .

6- حاتمی، نادر، (1387)، «حاشیه‌نشینی و معضل بزهکاری»، ماهنامه اصلاح و تربیت، سال هفتم، شماره 73 .

7- چلبی ، مسعود ، ( 1375 ) ، « جامعه شناسی نظم » ، تهران ، نی .

8- زاهدی مازندرانی، محمدجواد، ( 1385 ) ،« توسعه و نابرابری »،تهران، انتشارات مازیار .

9- ساوج، مایک، وارد، آلن، (1380)، «جامعه‌شناسی شهری»، ترجمه‌ی ابوالقاسم پور رضا،سمت.

10- سخاوت، جعفر، (1380)، «جامعه‌شناسی انحرافات اجتماعی»، تهران، انتشارات دانشگاه پیام نور.

11- سازمان برنامه و بودجه استان خوزستان، (1385)، مطالعات شهرستان امیدیه.

12- شکویی،حسین، (1379)،« جغرافیای اجتماعی شهرها، اکولوژی اجتماعی شهر»، جهاددانشگاهی.

13- کیانی، محمدیوسف، (1367)،« شهرهای ایران»،تهران، جهاد دانشگاهی.

14- کمالی، علی، (1379)، «مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی نابرابری‌های اجتماعی»، انتشارات سمت، تهران.

15- گرب، ادوارد، (1373)، «نابرابری اجتماعی: دیدگاه‌های نظریه پردازان کلاسیک و معاصر»، مترجمان محمد سیاهپوش و احمد رضا غروی زاد، تهران، نشر معاصر.

16- گیدنز،آنتونی، (1385)، «جامعه‌شناسی»، ترجمه منوچهر صبوری، تهران، نشرنی.

17- لهسایی زاده، عبدالعلی، (1380)، « نابرابری‌ها و قشربندی اجتماعی در ایران»، مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره شانزدهم، شماره دوم .

18- میرزایی، محمد، (1384)، «نگاهی به آینده شهر»، پژوهش نامه علوم انسانی، شماره 41 و 42 .

19- موسوی، چاشمی، ملیحه، (1386)، «مطالعه جامعه‌شناختی بزهکاری»،آزمون تجربی نظریه‌ی فشار عمومی اگنیو.

20- مهرداد، امین، قلاوند، مرتضی، سپهری راد، زهرا، علیمردانی، مسعود، (1391)، «آسیب شناسی الگوهای جدید در ایران با تأکید بر طرح مسکن مهر»، شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان، سال دهم، شماره 89 و 90، صص: 44 – 48.

21- موسوی، یعقوب، (1388)، «تحلیلی جامعه‌شناختی از تناقضات فضایی و اجتماعی توسعه شهری»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

22- مهاجرین، رضا، (1386)، «تأثیر حاشیه‌نشینی بر میزان بزهکاری در کلان شهرها»، فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، سال دوم، شماره سوم.

23- مسعودی‌فر، رضا، (1385)، تأثیر حاشیه‌نشینی در وقوع جرم بازیابی از سایت تخصصی حقوق:

 Hoqouq.com/article-print-263.html .

24- وزارت مسکن و شهرسازی استان خوزستان، (1393)، کارشناسان مسکن.

25- وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان خوزستان، (1393)، تعاونی‌های مسکن مهر.

26- یوسفی، علی، ورشوئی، سمیه، (1390)، «نابرابری اجتماعی در فضای شهری مشهد: برآوردی از نابرابری‌های درآمدی و تحصیلی در نواحی شهر»، مجله مطالعات اجتماعی ایران، دوره‌ی چهارم، شماره 4.

27- Fernandez , R.D.L.E. , ( 2008 ) , Social and Spatial Inquality and Education Policies Madrid : Can Talk about Educational Sdegration ? ECPR – Workshop 2008 , Workshop 4 , Metripolitan Governance and Social Inequality .

28- Meen , Geoffrey and other, ( 2005 ) , Economic segregation in England .

29- Sheykhi , M . 2006 , Urban Management and Unplanned Settlements in Tehran Metropolitian Area , Modiriatshahri quarterly , No . 7 ,pp : 47 – 61 .

30- Sabatini , Francisco , ( 2003 ) , The Social Spatial Segregation in the Cities of latin America , Inter-American Development Bank , Sustainable Development .