تعیین گونه های بومی و موثر گندمیان استان اصفهان در مقابله با فرسایش خاک

فیزیولوژی محیطی گیاهی

مقاله 2، دوره 7، شماره 27، دی 1391، صفحه 11-19

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

محسن کاویانی¹؛ پیمان آقایی²؛ شکوفه نکوئی^{* 3}

¹مربی ، دانشگاه پیام نور مرکز کلپایگان، کلپایگان، ایران

²مربی، دانشگاه پیام نور مرکز اردستان، اردستان، ایران

³دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

با داشتن 600 تا 700 جنس و 10000 تا 12000 گونه گیاهی یکی از بزرگترین Poaceae خانواده گندمیان خانواده های گیاهی نهاندانه محسوب می گردد. سازگاری بالای گیاهان این تیره در زیستگاه های مختلف، باعث تنوع در این گروه گیاهی شده است، به طوری که اغلب گون ههای این خانواده پراکنش جهانی داشته و حدود 20 تا 24 درصد از پوشش گیاهی سطح خشک یهای زمین را تشکیل م یدهند. عناصر گیاهی متعلق به این خانواده نه تنها از جنبه های مختلف دارویی، غذایی، مرتعی، علوفه ای و غیره ارزش دارند، بلکه اهمیت آنها را در مقابله با 106179/ فرسایش های آبی، بادی و تثبیت ش نهای روان نبایستی از نظر دور داشت. استان اصفهان با وسعت 5 کیلومتر مربع به واسطه ی وضعیت جغرافیایی خاص و تنوع آب و هوایی خود دارای تنوع و غنای گونه ای ویژه ای است، لذا به دلیل تنوع گندمیان در استان اصفهان و اهمیت آنها، بررسی وضعیت فعلی گونه های این تیره خصوصاً در مناطق خشک استان اصفهان هدف اصلی این پژوهش قرار گرفت. نمونه برداری بر اساس روش تصادفی- سیستماتیک طی بهار و تابستان 1389 از 30 منطقه ی استان صورت گرفت و نمونه ها با استفاده از استرئومیکروسکوپ (لوپ)، به کمک منابع علمی و تطابق با نمون ههای موجود در هرباریو مها بر اساس روش مقایسه ای مورد شناسایی قرار گرفتند. در تحقیق حاضر 18 طایفه، 25 جنس و 31 گونه متعلق به این خانواده در سطح استان شناسایی گردید. با توجه به نقش موثر پوشش گیاهی در مقابله با فرسایش خاک گندمیان پایای ریزوم دار و پیازدار به واسطه ویژگ یهای آناتومیکی خود در مقایسه با انواع یکساله نقش موثرتری در حفاظت از بافت خاک در مقابله با فرسایش داشته اند.

کلیدواژه‌ها

ایران؛ اصفهان؛ تاکسونومی؛ خانواده گندمیان؛ فرسایش