بررسی پتانسیل گیاه قاصدک Boiss.) (Taraxacum syriacum در انباشته سازی عنصر سنگین کادمیوم

فیزیولوژی محیطی گیاهی

مقاله 6، دوره 6، شماره 24، فروردین 1391، صفحه 53-61

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

مریم مرتاضی¹؛ مژگان فرزامی سپهر^{* 1}؛ فهیمه سلیم پور²

¹دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه، گروه زیست شناسی، ساوه، ایران

²دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، گروه زیست شناسی، تهران، ایران

چکیده

به منظور بررسی توان انباشته سازی کادمیوم در گیاه قاصدک آزمایشی گلخانه‌ای بر روی گیاه Taraxacum syriacumدر قالب طرح آماری بلوک کامل تصادفی با 4 تیمار و 5 تکرار در گلخانه خصوصی و به صورت کشت هیدروپونیک در بهار 1390 اجرا گردید. 20 روز پس از جوانه زنی گیاهان با غلظت‌های مختلف کادمیوم (0 , 50 , 100 و 150 میلی گرم بر لیتر) در یک دوره 15 روز تیمار شدند. نتایج نشان داد که وجود غلظت‌های بالای کادمیوم در محلول غذایی سبب تاثیر معنی‌دار بر برخی شاخص‌های رشد می‌گردد. بطوری که شاخص‌های نرخ رشد نسبی، رشد نسبی سطح برگ و نرخ واحد برگی و وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه تا حدودی کاهش و محتوی آب در واحد سطح برگی و سطح برگی ویژه افزایش یافت، اما میزان سطح برگی کاهش معنی‌داری نیافت. تغییر میزان کادمیوم در محیط تغییر چشمگیری را در میزان فراکسیون توده برگی ایجاد ننمود. میزان آهن، مس و منگنز تحت تیمار کادمیوم کاهش یافت. محتوی مس و منگنز اندام هوایی در غلظت100 میلی‌گرم بر لیتر کادمیوم افزایش معنی‌داری یافت. همچنین میزان کادمیوم ریشه و اندام هوایی با افزایش کادمیوم محیط کشت افزایش معنی‌داری نشان داد. افزایش کادمیوم افزایش میزان پروتئین کل را در ریشه به دنبال داشت. همچنین با الکتروفورز پروتئین کل باندهای پروتئینی متفاوتی در تیمار150 و100 میلی گرم بر لیتر کادمیوم نسبت به تیمار شاهد ظاهر گردید. مطالعات انجام شده، دوام و بقا این گیاه را در محیط حاوی کادمیوم نشان داد و از این رو می‌توان این گیاه را به عنوان یک گیاه با توان انباشتگی کادمیوم معرفی کرد.

کلیدواژه‌ها

انباشته‌گر؛ آهن؛ پروتئین؛ رشد؛ قاصدک؛ کادمیوم؛ مس؛ منگنز