ارزیابی اثر رنگ و اندازه بذر روی خصوصیات جوانه زنی تاج الملوک (Aquilegia chrysantha ) تحت تیمارهای مختلف هیدروپرایمینگ.

تحقیقات بذر

مقاله 3، دوره 3، شماره 9، اسفند 1392، صفحه 20-30   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فهیمه نبی^{* 1}؛ احمد اصغرزاده²؛ ابراهیم گنجی²

¹دانشجوی کارشناسی ارشد، گیاهان دارویی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیروان

²استادیار گروه باغبانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیروان

چکیده

جوانه‌زنی یکنواخت و تسریع در مرحله جوانه‌زنی بذور تاج‌الملوک می‌تواند در تولید این گیاه داروئی بسیار حائز اهمیت باشد. این آزمایش با هدف شناسایی بهترین پاسخ شکل‌های مختلف بذور چند شکل این گیاه به اجرا در‌آمد. به‌این منظور در ابتدا بذرهای سیاه و قهوه‌ای رنگ به‌صورت چشمی از یکدیگر جدا شدند و پس از آن با استفاده از روش بینایی ماشین از نظر اندازه به دو گروه تقسیم شدند. سپس برای تحریک جوانه‌زنی، بذور به‌مدت 4 هفته در دمای 4 درجه سانتی‌گراد نگهداری شده و پس از آن تحت تیمارهای 4، 8، 12 و 24 هیدروپرایمینگ و تیمار شاهد قرار گرفتند. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل سه فاکتوره و در قالب طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه علف‌های هرز دانشگاه فردوسی مشهد طی سال 1392 به ‌اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایشی شامل رنگ بذر، اندازه بذر و تیمارهای هیدروپرایمینگ بودند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که بذور بزرگ در مقایسه با بذور کوچک به‌جز در مورد صفت طول ساقه‌چه که تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد، در سایر صفات مورد مطالعه شامل جوانه‌زنی، بنیه بذر و طول ریشه‌چه عملکرد بهتری داشتند. علاوه‌ بر این بذور سیاه رنگ نیز در مقایسه با بذور قهوه‌ای در ارتباط با صفات بیان شده تظاهرات بهتری را نشان دادند. همچنین بهترین خصوصیات مربوط به جوانه‌زنی در تیمارهای 12 و 24 ساعت هیدروپرایمینگ ثبت شد. در مجموع با توجه به الگوی غیر یکنواخت جوانه‌زنی این گیاه، استفاده از بذور سیاه رنگ درشت در شرایط هیدروپرایمینگ 12 ساعت می‌تواند جوانه‌زنی بهتری را به‌همراه داشته و برای تولید با عملکرد بهتر تاج‌الملوک توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

پرایمینگ؛ تاج الملوک؛ سبز شدن؛ هترومورفیسم بذر