بررسی اثر تیمارهای مختلف بر شکست خواب بذر Allium kuhsorkhense بومی خراسان

تحقیقات بذر

مقاله 1، دوره 5، شماره 15، مرداد 1394، صفحه 1-10   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

امیر حسن حسینی^{* 1}؛ علی تهرانی فر²؛ لیلا سمیعی³؛ محمود شور⁴؛ فرشید معماریانی⁵

¹دانشجوی کارشناسی‌ارشد گل و گیاهان زینتی، دانشگاه فردوسی مشهد

²استاد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

³استادیار، گروه گیاهان زینتی، پژوهشکده علوم گیاهی، دانشگاه فردوسی

⁴دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

⁵مربی، گروه گیاه شناسی، پژوهشکده علوم گیاهی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

گیاه بومی Allium kuhsorkhense که از زیر جنس ملانوکرومیوم محسوب می‌شود، گیاهی زیبا و خوش منظر بوده و به صورت طبیعی در دامنه کوه‌های خراسان (شمالی و رضوی) می‌روید. هدف از این مطالعه شناسایی نوع خواب بذر و روش‌های برای شکست خواب بذر و تحریک جوانه‌زنی بذر این گونه است. در همین راستا آزمایش‌های جداگانه در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار صورت پذیرفت. آزمایش‌ها به‌ترتیب شامل تیمارهای دمای مختلف، سرمادهی، اسید‌سولفوریک و اسیدجیبرلیک و تیمار ترکیبی اسید‌جیبرلیک به همراه اسید‌سولفوریک و سرمادهی بود. سپس درصد، سرعت و میانگین زمان جوانه‌زنی بذرها محاسبه گردید. نتایج آزمایش اول نشان داد که بیشترین درصد، سرعت و میانگین زمان جوانه‌زنی بذر در دمای 5 درجه رخ داده است و دماهای بالا مانع ازجوانه‌زنی شد. در آزمایش دوم، سرمادهی 90 روز نه تنها باعث افزایش میزان جوانه‌زنی گردید، بلکه باعث افزایش سرعت و میانگین زمان جوانه‌زنی نیز شد. اما در آزمایش‌های سوم و چهارم، که شامل تاثیر اسید‌سولفوریک و اسید‌جیبرلیک بر جوانه‌زنی بود، هیچگونه جوانه‌زنی مشاهده نشد و مقادیر مربوط به صفات اندازه‌گیری برابر با صفر بوده است. کاربرد توام اسید‌جیبرلیک با اسید‌سولفوریک و سرمادهی (60 روز)، تاثیری چندانی بر جوانه‌زنی نداشته است. بر اساس نتایج آزمایشات فوق، می‌توان نتیجه گیری کرد که احتمالا ًخواب بذر گیاه A.kuhsorkhense، از نوع فیزیولوژیکی می‌باشد، و سرمادهی طولانی بیشترین تأثیر مثبت را بر روی جوانه‌زنی آن داشته است.

کلیدواژه‌ها

آلیوم؛ جوانه‌زنی؛ ملانوکرومیوم؛ A.kuhsorkhense