تأثیر تنش شوری بر قابلیت جوانه‌زنی و خصوصیات رشدی گیاهچه دو گونه گیاه علوفه‌ای

تحقیقات بذر

مقاله 8، دوره 5، شماره 15، مرداد 1394، صفحه 69-80   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مجید عبدلی^{* 1}؛ عزت‌اله اسفندیاری²؛ فریبا عزتی³

¹دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه

²دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه

³دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه

چکیده

شوری خاک و آب، رشد و عملکرد محصولات کشاورزی را کاهش می‌دهد و با توجه به روند افزایشی اراضی شور و کاهش اراضی زراعی مطلوب، استفاده از گونه‌های گیاهی مقاوم به شوری اهمیت زیادی دارد. به منظور بررسی تأثیر تنش شوری بر ویژگی‌های جوانه‌زنی دو گونه گیاه علوفه‌ای خلر و گاودانه این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار طی سال 1392 در دانشگاه مراغه انجام شد. فاکتور اول تیمار تنش شوری (کلرید سدیم) شامل سطوح صفر (شاهد)، 50، 100 و 150 میلی‌مولار و فاکتور دوم شامل دو گونه گیاه علوفه‌ای خلر و گاودانه بود. نتایج حاصل حاکی از کاهش طول ساقه‌چه، طول ریشه‌چه، طول گیاهچه، وزن تر و خشک گیاهچه، سرعت جوانه‌زنی و شاخص بنیه بذر گیاهان با افزایش غلظت‌های شوری بود، به طوری که صفات فوق در تنش شوری با 150 میلی‌مولار به‌ترتیب 8/82، 5/92، 6/88، 8/84، 3/71، 70 و 8/89 درصد کاهش یافتند. در گیاهان مورد مطالعه روند کاهش متفاوت بود به طوری که صفات فوق، در گیاه گاودانه تحت تنش شوری با شدت کمتری کاهش یافت و به‌طورکلی نتایج نشان داد که در مرحله گیاهچه‌ای، گاودانه نسبت به خلر تحمل بالاتری به تنش شوری داد. با توجه به نتایج این آزمایش، گیاه گاودانه جهت کشت در مناطقی که با تنش شوری مواجه هستند مناسب‌تر از خلر می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

تنش شوری؛ خلر؛ شاخص بنیه بذر؛ گاودانه