پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 418 |
| تعداد شماره‌ها | 9,997 |
| تعداد مقالات | 83,560 |
| تعداد مشاهده مقاله | 77,801,235 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 54,843,893 |
ارزیابی اثر افزایش قیمت جهانی نفت بر شاخص‌های قیمت تولیدکننده و مصرف‌کننده در ایران با استفاده از روش داده و ستانده | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مدلسازی اقتصادی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مقاله 6، دوره 9، شماره 30، شهریور 1394، صفحه 111-129 اصل مقاله (569.45 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نویسندگان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مسعود صوفی مجیدپور* 1؛ مهدی پورمهر2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1مربی اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزکوه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا همدان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| چکیده | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| چکیده نفت خام به عنوان یکی از منابع مهم تولید، با دارا بودن مشتقات فراوان، نقش مهمی در ساز و کار اقتصاد کشورهای جهان دارد. از این رو، تغییر قیمت نفت، تاثیر زیادی بر تغییر قیمت دیگر کالاها و خدمات دارد. این مقاله تغییرات قیمت جهانی نفت را از طریق شاخص قیمت واردات بر شاخص قیمت کالاها و خدمات داخلی با استفاده از الگوی خودتوضیح برداری و داده‌های سال‌های 1980-2014 به همراه جدول داده- ستانده سال 1385 ایران ارزیابی می‌کند. نتایج تحقیق در قالب سه سناریوی 10، 20 و 30 درصدی افزایش قیمت جهانی نفت نشان می‌دهد شاخص قیمت تولیدکننده به ترتیب 11، 8/21 و 4/32 درصد و شاخص قیمت مصرف‌کننده به ترتیب 3/9، 5/18 و 4/27 درصد افزایش خواهد یافت. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| کلیدواژه‌ها | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| طبقه‌بندی JEL: Q30؛ Q43؛ E31؛ D57؛ C67 واژگان کلیدی: قیمت جهانی نفت، الگوی خود توضیح برداری، تحلیل داده - ستانده | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اصل مقاله | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
فصلنامه مدلسازی اقتصادی (سال نهم، شماره 2 «پیاپی 30» تابستان 1394، صفحات 129- 111)
ارزیابی اثر افزایش قیمت جهانی نفت بر شاخص‌های قیمت تولیدکننده و مصرف‌کننده در ایران با استفاده از روش داده و ستانده
مسعود صوفی مجیدپور * مهدی پورمهر** تاریخ دریافت: 14/10/93 تاریخ پذیرش: 07/05/94
چکیده نفت خام به عنوان یکی از منابع مهم تولید، با دارا بودن مشتقات فراوان، نقش مهمی در ساز و کار اقتصاد کشورهای جهان دارد. از این رو، تغییر قیمت نفت، تاثیر زیادی بر تغییر قیمت دیگر کالاها و خدمات دارد. این مقاله تغییرات قیمت جهانی نفت را از طریق شاخص قیمت واردات بر شاخص قیمت کالاها و خدمات داخلی با استفاده از الگوی خودتوضیح برداری و داده‌های سال‌های 1980-2014 به همراه جدول
طبقه‌بندیJEL: Q30, Q43, E31, D57, C67 واژگان کلیدی: قیمت جهانی نفت، الگوی خود توضیح برداری، تحلیل داده - ستانده.
کشور ایران یکی از بزرگترین صادرکنندگان نفت جهان است که حدود ده درصد از کل منابع نفت جهان را در اختیار دارد و از این لحاظ در رتبه سوم جهان جای گرفته است.[1] با این حال، افزایش قیمت جهانی نفت از دو کانال، اقتصاد ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اول، درآمد حاصل از صادرات نفت ایران، همانند دیگر کشورهای عمده‌ی صادرکننده‌ی آن، منبع مهم درآمدهای ارزی محسوب می‌شود. افزایش درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت، به علت هزینه‌کرد نادرست آن موجب پیدایش پدیده بیماری هلندی می‌شود که ثمرات آن، کاهش توان رقابتی تولیدات داخل با خارج و در نتیجه کاهش فعالیت‌های اقتصاد بخش‌های تولید و افزایش قیمت‌ها است. از سوی دیگر، افزایش قیمت نفت هزینه‌های تولید در جهان را افزایش داده و سبب ایجاد تورم در سطح جهانی می‌شود (روبینی[2]2004 و راگوف[3] 2005). افزایش قیمت جهانی کالاها، سبب بالا رفتن قیمت کالاها و خدمات وارداتی و در نتیجه افزایش شاخص قیمت تولیدکننده و مصرف‌کننده در کشور می‌شود. از اینرو، این تحقیق به دنبال ارزیابی اثرات افزایش قیمت جهانی نفت از کانال‌های فوق بر شاخص‌های قیمت تولیدکننده و مصرف کننده ایران می‌باشد. فرضیه اصلی این پژوهش وجود رابطه مستقیم بین افزایش قیمت جهانی نفت و شاخص قیمت‌های تولیدکننده و مصرف کننده در ایران است. برای آزمون فرضیه مورد نظر، مقاله حاضر در چند بخش ساماندهی شده است. در بخش دوم به مطالعات انجام شده در خصوص افزایش قیمت جهانی نفت بر اقتصاد و تورم کشورهای واردکننده و صادرکننده نفت پرداخت شده است، در بخش سوم مبانی نظری تحقیق ارایه شده است، بخش چهارم به مدل استفاده شده برای تخمین متغیرهای مورد هدف می‌پردازد، در بخش پنجم نتایج تخمین مدل ارایه شده و در نهایت به نتیجه‌گیری تحقیق پرداخته می‌شود.
با توجه به این که برخی کشورها تولیدکننده، صادرکننده و برخی نیز وارده کننده نفت می‌باشند، نحوه اثرپذیری از افزایش قیمت نفت بر مکانیسم اقتصادی آنها متفاوت خواهد بود. با توجه به این امر، در این بخش، چگونگی تاثیرگذاری افزایش قیمت نفت بر اقتصاد کشورهای واردکننده و صادرکننده و جهان مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. اثر افزایش قیمت جهانی نفت بر شاخص‌های کلان کشورهای واردکننده آن تغییرات قیمت نفت، هر دو طرف عرضه و تقاضا را در کشورهای واردکننده نفت تحت تاثیر قرار می‌دهد. از یک سو، با افزایش هزینه‌ی تولید کالا و از سوی دیگر باعث کاهش ثروت و دارایی موجود، از طریق خروج ارز از کشور واردکننده نفت می‌شود. با توجه به این که کشورهای صنعتی، سهم بزرگی از نفت جهان را وارد می‌کنند، این امر موجب خروج سرمایه از این کشورها می‌شود و در نتیجه پرداخت‌های بالا برای واردات نفت، تقاضا برای دیگر کالاها و خدمات را کاهش می‌دهد. تقاضای پائین کالا و خدمات داخلی ممکن است تولید پائین آنها را به دنبال داشته باشد. از سویی، اگر پرداخت‌هایی که کشورهای واردکننده‌ی نفت، جهت واردات نفت هزینه می‌کنند، به صورت تقاضای صادراتی کالاها و خدمات به کشورهای صادرکننده نفت، در یک چرخه‌ی اقتصادی، وارد کشورهای واردکننده نفت نشود، اثر طرف تقاضای افزایش قیمت نفت بر اقتصاد شدیدتر می‌شود. افزایش قیمت نفت همچنین، تراز تجاری کشورهای واردکننده را تغییر داده و ارزش نرخ ارز را کاهش می‌دهد. کشورهای واردکننده‌ی نفت غالبا با توجه به کاهش ارزش پول ملی خود از نظر اسمی وضعیت بدی را تجربه می‌کنند، زیرا با کاهش ارزش پول ملی، واردات گران‌تر شده و صادرات ارزان‌تر می‌شود که در کل کاهش درآمد واقعی را موجب می‌شود.
منبع: یافته‌های تحقیق
تاثیر افزایش قیمت نفت بر شاخص‌های کلان اقتصادی کشورهای صادرکننده نفت افزایش قیمت نفت از دو کانال، اقتصاد کشورهای صادرکننده‌ی نفت را متاثر می‌کند. کانال اول، تورم وارداتی به این کشورها است. افزایش قیمت نفت به عنوان هزینه تولید در جهان، قیمت کالاهای جهانی را افزایش می‌دهد و با توجه به این که عمده‌ی کشورهای صادر کننده نفت، وابستگی بالایی به کالاهای وارداتی اعم از مواد اولیه، کالاهای سرمایه‌ای و مصرفی دارند و از سوی دیگر به دلیل این که اقتصاد این کشورها نسبت به اقتصاد جهانی بسیار کوچک است، قادر به اثرگذاری بر قیمت جهانی کالاها نیستند. بنابراین با پدید آمدن تورم جهانی بر اثر افزایش قیمت نفت، قیمت کالاهای وارداتی به ارزش نرخ ارز وارداتی بالا می‌رود. کانال دیگر اثرگذاری افزایش قیمت نفت بر اقتصاد کلان کشورهای صادرکننده‌ی نفت به ساختار اقتصادی آنها برمی‌گردد. اثر افزایش قیمت نفت بر اقتصاد کشورهای تولید کننده‌ی عضو اوپک به چندین عامل وابسته بوده که مهم‌ترین آنها چگونگی مصرف و هزینه کردن درآمدهای بادآورده حاصل از درآمدهای نفتی است (اداره ی اطلاعات انرژی، 2004). شکل (2) فرایند اثرگذاری افزایش قیمت جهانی نفت بر شاخص قیمت مصرف‌کننده جهان را نشان می‌دهد. افزایش قیمت نفت، کشورهای جهان را از کانال‌های مختلفی تحت تاثیر قرار می‌دهد، از آنجا که پدیده‌ی تورم در هر دو گروه کشورها، یعنی صادرکننده و واردکننده نفت، نتیجه افزایش قیمت جهانی نفت است، از این رو، تورم جهانی نیز امری اجنتاب ناپذیر خواهد بود.
منبع: یافته‌های تحقیق
شیوه تاثیرگذاری افزایش قیمت نفت در اقتصاد ایران مطالعه نظری روند تاثیرگذاری افزایش قیمت نفت بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران مشابه سایر کشورهای درحال توسعه‌ی صادرکننده نفت می‌باشد که در قسمت قبل بیان شد. اثر افزایش قیمت جهانی نفت بر شاخص‌های قیمت تولید کننده و مصرف کننده در ایران را می‌توان از دو کانال بررسی کرد. هنگامی که قیمت جهانی نفت افزایش می‌یابد درآمدهای حاصل از صادرات نفت بالا رفته و در پی آن هزینه‌های دولت که به عنوان یکی از مولفه‌های تقاضای کل در اقتصاد مطرح است افزایش می‌یابد. در نتیجه‌ی افزایش تقاضا و کشش قیمتی پائین عرضه و عدم توانایی در پاسخ‌گویی به افزایش تقاضا، قیمت کالاها و خدمات داخلی افزایش می‌یابد. بنابراین یکی از کانال‌های ورود اثر افزایش قیمت جهانی نفت به ایران به وجود آمدن مازاد تقاضای داخلی است. در این شرایط دولت، جهت کنترل قیمت‌ها و تامین تقاضای داخلی اقدام به افزایش واردات کالاها و خدمات از خارج می‌نماید. از آنجا که واردات صرفا کالاهای قابل تجارت را در برمی‌گیرد و از آن سو، با وجود تورم جهانی ناشی از افزایش قیمت نفت، افزایش واردات قادر خواهد بود تنها افزایش قیمت کالاهای قابل تجارت را تا حدی کنترل نماید. اما از سوی دیگر به دلیل ماهیت غیرقابل تجاری بودن برخی کالاها و خدمات و مازاد تقاضای موجود داخلی، قیمت این گروه از کالاها و خدمات افزایش می‌یابد که این امر تورم داخلی را پدید می‌آورد. با توجه به مولفه‌های نرخ ارز حقیقی هنگامی که قیمت‌های داخلی افزایش می‌یابد، تقاضای واردات بالا رفته و تقاضای ارز (در بازار موازی) را افزایش می‌دهد. از سوی دیگر، کاهش صادرات غیرنفتی به دلیل تورم داخلی، کاهش عرضه ارز (در بازار موازی) را به همراه دارد. در نتیجه ارزش نرخ ارز اسمی افزایش می‌یابد و موجب افزایش نرخ ارز حقیقی شده و واردات را کاهش می‌دهد. در این شرایط بانک مرکزی در چارچوب نظام ارز مدیریت شده، نرخ ارز اسمی را تثبیت می‌کند و به عبارتی نرخ ارز حقیقی را تقویت می‌کند که نتیجه آن افزایش واردات و کاهش صادرات خواهد بود. بنابراین در نتیجه این اقدام بانک مرکزی، کسری تراز حقیقی تجاری تشدید می شود در حالی که ممکن است کسری تجاری اسمی با لحاظ درآمدهای نفتی افزایش یا کاهش یابد. بدین ترتیب سودآوری پائین بخش قابل مبادله به دلیل هزینه‌های بالا و تامین تقاضای این بخش از طریق واردات، سرمایه گذاری و تولید این گروه از کالاها و خدمات کاهش می‌یابد. از طرف دیگر، بخش غیرقابل مبادله که بازدهی آن در این شرایط بسیار بالاست، سرمایه‌ها را به سمت خود جذب می‌کند. از این رو، تولید حقیقی و رشد واقعی اقتصاد کاهش می‌یابد، در حالی که ممکن است خالص صادرات اسمی با لحاظ درآمدهای نفتی، تولید ناخالص داخلی را به گونه‌ای دیگر تغییر دهد. در این شرایط که بخش تولیدی و رقابتی اقتصاد تضعیف شده و ارزهای درآمدهای نفتی تزریق شده در این بخش‌ها جذب نمی‌شود، بانک مرکزی اقدام به خرید این ارزها می‌نماید که در نتیجه آن پایه پولی بانک مرکزی افزایش می‌یابد. این امر منجر به افزایش حجم پول و در نتیجه نقدینگی در جامعه می‌شود که به نوبه خود تورم را تشدید می‌کند. کانال دیگر بررسی اثر افزایش قیمت جهانی نفت بر اقتصاد ایران که مورد بررسی این تحقیق است، از طریق افزایش قیمت کالاهای وارداتی است. همان طور که در قسمت مربوط به اثر افزایش قیمت نفت بر اقتصاد جهان ذکر شد، به دلیل این که قیمت نفت به عنوان یکی از مهم‌ترین نهاده‌های تولید، سهم بالایی در هزینه تولید را دارد. بنابراین با افزایش قیمت جهانی نفت، قیمت کالاها در جهان بالا می‌رود. از طرف دیگر، افزایش قیمت جهانی نفت، درآمدهای ارزی ایران را افزایش می‌دهد و این امر به علت مازاد عرضه ارز، ارزش اسمی نرخ ارز را کاهش می‌دهد. حال باتوجه به این که در محاسبه شاخص قیمت مصرف‌کننده و تولیدکننده در ایران، ارزش اسمی کالاها لحاظ می‌شود، بنابراین با اثر پذیری توام ارزش نرخ ارز اسمی و قیمت جهانی کالاهای وارداتی به شکل عکس، قیمت کالاهای وارداتی به ارزش داخلی می‌تواند افزایش، کاهش یا ثابت بماند.
شواهد تاریخی و مطالعات نظری ارایه شده در زمینه اثرات افزایش قیمت نفت بر اقتصاد کلان کشورها از جمله کشورهای صادرکننده، موید این مطلب است که نوسانات قیمت نفت عامل مهم و موثری در ایجاد تحولات عمده‌ی اقتصاد جهان مانند رکود و تورم است. بنابراین به جهت اهمیت و حساسیت موضوع بررسی‌ها و مطالعات فراوانی در این زمینه انجام شده است که به آنها اشاره خواهد شد. مطالعات انجام شده در کشورهای واردکننده نفت و جهان هاریسون و بربریج[4] (1984) اثر تکانه قیمت نفت به عنوان یک متغیر برون‌زا را بر متغیرهای کلان اقتصادی در کشورهای امریکا، کانادا، ژاپن، انگلیس و آلمان بر اساس رویکرد خود توضیح برداری (VAR) و اطلاعات ماهانه سال 1961 میلادی تا 1982 مورد بررسی قرار داده‌اند. مطابق نتایج حاصل، افزایش قیمت نفت تاثیر بیشتری در تورم آمریکا و کانادا دارد ولی در کشورهای ژاپن، آلمان و انگلیس تاثیرش کمتر است. ضمنا، نتایج این مطالعات نشان می‌دهد که اثر تکانه قیمت نفت در سال 1973 بر تورم و تولیدات صنعتی بیشتر از تاثیر تکانه سال 1979 است. ایلک هان (2003) [5] با ارایه یک مدل خود توضیح برداری به بررسی اثر شوک‌های خارجی مانند شوک‌های قیمت نفت بر تورم اتحادیه اروپا پرداخته است. وی در این مقاله افزایش شدید قیمت‌های نفت از سال 1971 و اثرات آن بر تورم این منطقه را مورد ارزیابی قرار داده است. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که شوک‌های قیمتی خارجی، بخش بزرگی از تغییرات در همه شاخص‌های قیمتی داخلی را توضیح می‌دهد. بارل (2004) [6] در مقاله‌ای با عنوان قیمت نفت و اقتصاد جهان، به بررسی اثرات افزایش دائمی قیمت نفت به میزان 10 دلار از سال 2005 بر تورم و تولید ناخالص داخلی عمده کشورهای صنعتی جهان پرداخته است (قیمت نفت یک بار به اندازه‌ی 10 دلار افزایش می‌یابد و بعد ثابت می‌ماند). نتایج تحقیق نشان می‌دهد که تورم کشورهای صنعتی در سال اول و دوم پس از شوک به ترتیب، به اندازه 27/0 و 4/0 درصد افزایش خواهد یافت در حالی که این مقدار در سال‌های بعد رو به کاهش خواهد گذاشت. برومنت (2000)[7] در مقاله‌ای با عنوان اثرات تورمی قیمت‌های نفت در ترکیه، با استفاده از روش داده- ستانده و بهره‌گیری از جدول سال 1990 ترکیه، به محاسبه اثر افزایش قیمت نفت خام به میزان 20 درصد برروی سطح عمومی قیمت‌ها پرداخته است. نتیجه حاکی از آن است که این میزان افزایش در قیمت نفت خام، سطح عمومی قیمت‌ها را در ترکیه به میزان 08/1 درصد افزایش می‌دهد. کار تجربی مشترکی که توسط اداره‌ی اطلاعات انرژی و صندوق بین‌المللی پول (2004) انجام شده است، سناریوی اثر افزایش قیمت نفت از 25 دلار به 35 دلار در هر بشکه، بر روی اقتصاد جهانی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این تحقیق برای آسیا شامل کشورهای درحال توسعه واردکننده نفت نشان می‌دهد؛ 10 دلار افزایش در قیمت نفت، تورم در شاخص قیمت مصرف‌کننده برای کشورهای سازمان همکاری‌های توسعه اقتصادی را 5/0 درصد افزایش می‌دهد که این رقم برای کشورهای آسیایی به 4/1 درصد خواهد رسید.[8] یینگ (2007)[9] تحت یک مدل تعادل عمومی قابل محاسبه (CGE) به بررسی اثرات افزایش قیمت جهانی نفت خام بر اقتصاد چین پرداخته است. وی در این مقاله نشان می‌دهد که هنگامی که افزایش قیمت جهانی نفت فشار تورمی را به همراه دارد به طوری که تحت سناریوی افزایش 50 درصدی قیمت جهانی نفت خام شاخص تورم‌زدایی[10] چین به اندازه‌ی 675/0 درصد افزایش می‌یابد. مهرگان (1391) در مطالعه‌ای به تاثیر نامتقارن شوک‌های قیمتی نفت بر رشد اقتصادی گروه کشورهای OECD و OPEC با تاکید بر محیط شکل‌گیری شوک‌ها و تغییرات رژیمی با استفاده از مدل‌های EGARCH و چرخشی مارکف طی دوره زمانی 1972-2011 پرداخته است، نتایج نشان می‌دهد نقش شوک‌های قیمتی نفت در ایجاد فضای نااطمینانی قیمتی در بازارهای جهانی نفت نامتقارن است، اگر شوک‌های قیمتی نفت بعد از دوره ثبات قیمتی در بازار رخ دهند، اقتصاد هر دو گروه از کشورها را تحت تاثیر قرار داده و بر اقتصاد یک گروه تاثیر مثبت و بر گروه دیگر تاثیر منفی خواهد گذاشت. مطالعات انجام شده در کشورهای صادرکننده نفت الموتاوا (1992)[11] اثرات شوک‌های نفتی و تغییرات سیاست کلان اقتصادی را برای امارات متحده عربی با ارایه مدل نظری در چارچوب ادبیات بیماری هلندی مورد بررسی قرار داده است. نتایج شبیه‌سازی نشان می‌دهد که یک افزایش در قیمت نفت منافع رفاهی بالاتری را نسبت به افزایش قیمت نفت برای کشور امارات به ارمغان می‌آورد، این در حالی است که کاهش در قیمت و مقدار نفت صادراتی، منجر به کاهش رشد اقتصادی و رفاه در این کشور می‌شود. الموتاری (1993)[12] در مقاله‌ی خود، منابع نوسانات تولید و همچنین واکنش پویای اقتصاد را نسبت به تغییرات در متغیرهای کلیدی اقتصاد کلان کویت مورد بررسی قرار داده است. وی در این مقاله اثر تغییر در قیمت نفت را بر شاخص سطح قیمت بررسی کرده است. نتایج تحقیق که با اجرای یک مدل خود همبسته برداری به دست آمده است؛ نشان می‌دهد شوک‌های قیمتی نفت در یکی دو سال اول پس از تحقق شوک حدود 50 درصد تغییرات تورم را توضیح می‌دهد. التونی (1996)[13] در مطالعه‌ای تحت عنوان " نوسانات قیمت نفت و اثر آن بر متغیرهای کلان اقتصادی کویت: با استفاده از مدل‌های VAR" به بررسی چگونگی واکنش متغیرهای کلان اقتصادی به نوسانات قیمت جهانی نفت با استفاده از داده‌های فصلی دوره 1984:1 تا 1998:4 پرداخته است. اکثر شواهد حاکی از جهت علیت از طرف قیمت نفت به سمت دیگر متغیرها است. تکانه‌های وارد بر مخارج دولت سهم بسیار بزرگی از واریانس واردات و شاخص قیمت‌ها را توضیح می‌دهد. صندوق بین‌المللی پول (2000)[14] در تحلیل اثرات افزایش قیمت نفت بر اقتصاد جهانی بیان می‌دارد که اثر افزایش قیمت نفت بر تورم و تولید ناخالص داخلی کشورهای صادرکننده نفت عضو سازمان همکاری‌های توسعه اقتصادی در سال اول بعد از بالا رفتن قیمت نفت مثبت بوده است. ایتو(2008)[15] در مطالعه‌ای با به کارگیری داده‌های فصلی 1997 تا 2007 جهت تخمین پارامترهای مدل خود، اثر افزایش قیمت نفت بر اقتصاد روسیه را به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان نفت در جهان مورد بررسی قرار داده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که یک درصد افزایش قیمت نفت، تورم را به میزان 36/0 درصد افزایش می‌دهد. سوری (1390) در مقاله‌ای به تحلیل رابطه تقاضای نفت خام و رشد اقتصادی در کشورهای خاورمیانه با استفاده داده تابلویی در دوره 2007-1980 پرداخته است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که تقاضای نفت خام از نظر قیمتی و درآمدی نامتقارن بوده و رشد اقتصادی عامل مهم و اثرگذارتری بر رشد مصرف نفت خام در این کشورها می‌باشد، به طوری که کشش درآمدی نفت خام به مراتب بزرگتر از کشش قیمتی آن است و تغییرات رشد اقتصادی اثر بیشتری بر تقاضای نفت خام نسبت به تغییرات قیمت آن دارد. مطالعات انجام شده در ایران موسوی محسنی (1385) با ارایه ی یک الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه (CGE) و اطلاعات سال 1380 در قالب ماتریس حسابداری اجتماعی (SAM) نشان می‌دهد که با اعمال سناریوی افزایش 50 درصدی قیمت جهانی نفت شاخص قیمت داخلی بخش‌های مختلف اقتصاد ایران به طور متوسط 5 درصد افزایش یافته است. نیکی اسکویی (1385) در مقاله‌ای با عنوان " تکانه‌های نفتی و اثرات پویای آن بر متغیرهای کلان اقتصادی" به بررسی این اثرات در ایران و مقایسه‌ی آن با سه کشور اندونزی، کویت و عربستان سعودی پرداخته است. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که درجه‌ی برون‌زایی قیمت نفت در ایران نسبت به عربستان و کویت بالا بوده و تاثیر قیمت نفت بر روی شاخص قیمت‌ها در ایران مثبت بوده و باعث افزایش آن می‌شود. پارسا (1385) در مقاله‌ای تاثیر نوسانات قیمت نفت بر روند تعدادی از متغیرهای کلان اقتصادی مانند تولید ناخالص داخلی، سطح عمومی قیمت‌ها و سطح اشتغال برای دوره زمانی 1340-1384 را بررسی کرده است. در این تحقیق از یک مدل تصحیح خطای برداری و دو تکنیک تابع عکس‌العمل تحریک و تجزیه واریانس استفاده شده است. نتایج حاصل از این بررسی نشان می‌دهد که شصت درصد از نوسانات سطح عمومی قیمت‌ها ناشی از نوسانات قیمت نفت است. در تحقیقی که حسینی نسب (1389) با استفاده از روش داده‌های تابلویی پویا با به کارگیری گشاورهای تعمیم یافته در دوره 1970-2005 درخصوص اثر تکانه‌های نامتقارن نفتی بر متغیرهای کلان اقتصادی منتخب کشورهای صادرکننده و واردکننده نفت انجام داده است، نشان می‌دهد که نوسانات قیمت نفت تاثیر قابل توجه و موثری بر نوسان رشد و نرخ تورم هر دو گروه کشورهای صادرکننده و وارد کننده نفت دارد و همچنین نوسانات قیمت نفت بر نرخ تورم آثار نامتقارنی دارد. فتاحی و همکاران (1393) به بررسی نااطمینانی قیمت نفت و رشد اقتصادی در ایران (شواهدی از مدل نامتقارنRMA,MVGARCH-M) پرداخته است که ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﻛﻲ از آن اﺳـﺖ ﻛـﻪ راﺑﻄـه ﻣﻌﻨـاداری ﻣﻴـﺎن ﻧﺎاﻃﻤﻴﻨـﺎﻧﻲ ﻗﻴﻤﺖ ﻧﻔﺖ و رﺷﺪ اﻗﺘﺼـﺎدی و شاخص‌های کلان از قبیل تورم و بیکاری ﻃـﻲ دوره ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳـﻲ وﺟـﻮد دارد. نعمت الهی (1388) در مقاله ای، تاثیر نوسانات قیمت نفت سبد اوپک بر تراز تجاری ایران را بررسی کرده است. در این مقاله با استفاده از مدل خودتوضیح با وقفه‌های گسترده(ARDL) و یک الگوی 6 متغیره، برای دوره زمانی 1385-1346 این نتیجه حاصل شده است که تغییرات قیمت نفت سبد اوپک در کوتاه مدت و بلندمدت اثر معنادار و منفی بر تراز تجاری ایران خواهد داشت.
1-4. مدل پیش بینی لگاریتم نرخ ارز ایران با استفاده از الگوی خود توضیح برداری
متغیرهای مدل در جدول (5) معرفی شده‌اند. 2-4. مدل برآورد قیمت جهانی کالاها و خدمات جهت بررسی روابط بین قیمت کالاها و سایر متغیرهای مدل در کوتاه مدت، از الگوهای خود توضیح برداری استفاده شده است. این دسته از الگوهای اقتصادسنجی به تعیین ارتباط متقابل بین وقفه‌های مختلف متغیرها می‌پردازند. مدل تخمین قیمت گروه کالاها و خدمات در جهان:
3-4. مدل پیش‌بینی قیمت با استفاده از روابط داده- ستانده افزایش در قیمت کالاهای وارداتی به منظور استفاده‌ی واسطه‌ای در امر تولید از دو طریق در چرخه اقتصاد داخلی، قیمت‌ها را افزایش می‌دهد. این افزایش از روابط داده- ستانده قابل محاسبه است.
برای تخمین قیمت کالاهای با استفاده از روابط داده- ستانده خواهیم داشت:
(4)
جهت محاسبه شاخص قیمت تولیدکننده پس از تغییرات شاخص قیمت واردات، از طریق شاخص لاسپیرز، از رابطه زیر به دست می‌آید.
به همین ترتیب، برای شاخص قیمت مصرف‌کننده داخلی داریم:
نتایج حاصل از تخمین الگوی خود توضیح برداری نرخ ارز در جدول (1) ارایه شده است. نتایج آزمون دیکی فولر تعمیم یافته نشان می‌دهد که متغیرها همجمع از درجه یک می‌باشند. 1-5. تخمین الگوهای خود توضیح برداری پیش‌بینی قیمت جهانی کالاها در تحقیق حاضر، کالاها و خدمات در 19 گروه کالایی طبقه‌بندی[16] مرتب شده‌اند. ابتدا مانایی متغیرهای مدل توسط آماره [17]ADF آزمون شدند که تفاضل مرتبه اول همه متغیرهای الگو مانا هستند و به عبارت دیگر همگی همجمع از درجه یک می‌باشند. تعداد وفقه بهینه مدل نرخ ارز با استفاده از معیار آکائیک، سه در نظر گرفته شده است.
جدول 1. ضرایب وقفه های متغیر قیمت نفت برای مدل‌های قیمت کالاها
2-5. محاسبه شاخص قیمت تولیدکننده و مصرف‌کننده اثر افزایش قیمت جهانی نفت بر شاخص‌های قیمت تولیدکننده و مصرف کننده داخلی،[18] در قالب سه سناریوی 10% ، 20% و 30% افزایش در قیمت جهانی نفت مورد محاسبه قرار گرفته است. برای این منظور ابتدا اثر افزایش قیمت جهانی نفت در سناریوهای فوق بر ارزش ریالی واردات هریک از گروه کالاها و خدمات محاسبه شده و سپس اثر این تغییرات (تغییرات در ارزش ریالی واردات) بر شاخص قیمت‌های تولیدکننده و مصرف‌کننده داخلی با استفاده از روابط داده - ستانده تعیین شده است. همان طوری که جدول (4) نشان می‌دهد، یک سال پس از 10، 20 و 30 درصد افزایش در قیمت جهانی نفت، شاخص قیمت تولیدکننده به ترتیب 11، 8/21 و 4/32 درصد افزایش می‌یابد. این افزایش ناشی از افزایش در شاخص قیمت داخلی واردات اکثر کالاها و خدمات است.
منبع: یافته‌های تحقیق
بر اساس این نتایج، در سال پس از افزایش قیمت جهانی نفت، شاخص قیمت مصرف‌کننده‌ی داخلی ایران افزایش می‌یابد. مقدار این افزایش تحت سناریوهای سه گانه 10، 20 و 30 درصدی افزایش قیمت نفت به ترتیب 3/9 ، 5/18 و 4/27 درصد برآورد شده است.
منبع: یافته‌های تحقیق
در این تحقیق، اثرات افزایش قیمت جهانی نفت از کانال درآمدهای حاصل از فروش نفت و کانال شاخص قیمت واردات بر شاخص‌های قیمت تولیدکننده و مصرف کننده ایران ارزیابی شده است. از اینرو برای محاسبه اثر تغییرات قیمت جهانی نفت از طریق شاخص قیمت واردات بر شاخص قیمت کالاها و خدمات داخلی از الگوی خودتوضیح برداری و داده‌های سال‌های 1980-2014 به همراه جدول داده- ستانده سال 1385 ایران استفاده شده است. بنابراین برای بهره برداری از نتایج تحقیق در سیاست گذاری های اقتصادی، این اثر، در قالب سه سناریوی افزایش 10، 20 و 30 درصدی قیمت جهانی نفت ارزیابی شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که در اثر افزایش قیمت جهانی نفت، نرخ ارز بازار موازی ایران در سال اول کاهش و شاخص قیمت ریالی واردات هریک از گروه کالاها افزایش می‌یابد که این امر به دلیل کاهش نرخ ارز و به عبارتی، تقویت پول ملی کشور در سال اول است که به دلیل افزایش عرضه ارز در بازار موازی ارز رخ داده است، اما با توجه به بررسی رفتار زمانی نرخ ارز در سال، افزایش جهانی قیمت کالاها و خدمات که به دلیل بالارفتن قیمت نفت و افزایش قیمت انرژی حادث شده است، بر کاهش نرخ ارز غالب آمده و شاخص قیمت داخلی واردات را افزایش می‌دهد. در ادامه و بخش دوم فرآیند اثرگذاری، با استفاده از روابط داده- ستانده و اطلاعات جدول داده – ستانده 1385 (دفتر برنامه ریزی کلان برق و انرژی وزارت نیرو)، مشخص شد که شاخص قیمت تولیدکننده و مصرف‌کننده ایران به دلیل سهم بالای کالاهای سرمایه ای وارداتی در بخش تولید و خدمات، تحت سناریوهای تحقیق افزایش می‌یابد. در این تحقیق، صرفا اثر افزایش قیمت جهانی نفت از کانال تغییر قیمت کالاهای وارداتی مورد بررسی قرار‌گرفته است، اما با توجه به این که افزیش قیمت جهانی نفت، درآمدهای ارزی ایران را افزایش می‌دهد و ساختار اقتصادی و نظام مند برای بهره برداری بهینه از این درآمدها وجود ندارد بنابراین برای مطالعات بعدی پیشنهاد می‌گردد که چارچوب و مدل چگونگی هزینه‌کرد این درآمدها و اثرات آن بر تولید و شاخص‌های قیمت داخلی مورد بررسی بیشتر قرار گیرد.
منابع - پارسا، حجت (1385). تاثیر نوسانات قیمت نفت بر عملکرد اقتصاد کلان در ایران. پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی، 6(22): 132-111. - موسوی محسنی، رضا (1385). شوک‌های نفتی و پدیده بیماری هلندی در اقتصاد ایران: یک الگوی محاسبه‌پذیر تعادلی عمومی. مجله تحقیقات اقتصادی، 77: 117-97. - نعمت الهی، فاطمه، مجدزاده طباطبایی، شراره (1388). تاثیر نوسانات قیمت نفت اوپک بر تراز تجاری ایران. مجله مدلسازی اقتصادی، 4 (10): 169-151. - حسینی نسب، ابراهیم و میرکاظمی‌مود، منا (1389). اثر تکانه‌های نفتی بر متغیرهای کلان اقتصادی منتخب کشورهای صادرکننده و واردکننده نفت. فصلنامه علوم اقتصادی، 7: 27-43. - سوری، امیررضا, صبوری، دیلمی محمدحسن, عطاران، جواد (1390). تحلیل رابطه تقاضای نفت خام و رشد اقتصادی در کشورهای خاورمیانه، مجله مدلسازی اقتصادی، 2 (14): 129-111. - مهرگان، نادر، حقانی، محمود، سلمانی، یونس (1391)، تاثیر نامتقارن شوک های قیمتی نفت بر رشد اقتصادی کشورهای OECD و OPEC با تاکید بر محیط شکل گیری شوک‌ها و تغییرات رژیمی، 4 (20): 20-1. - فتاحی، شهرام، سهیلی، کیومرث و عبدالملکی، حامد (1393)، نااطمینانی قیمت نفت و رشد اقتصادی در ایران (شواهدی از مدل نامتقارنVARMA,MVGARCH-M). فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی، 17: 57-86. - وزارت نیرو. دفتر برنامه ریزی کلان برق و انرژی، www.pep.moe.gov.ir - Al-Mutawa, N. (1991). A Macro Policy Response to Oil Booms and Busts in the United Arab Emirates. A Ph.D thesis at the Faculty of Graduate School of Georgetown University. - Al-Mutairi, N. (1993). Determines the Sources of Output Fluctuations in Kuwait, Finance and Industry, 11: 20-78. - Berument, H. & Tasci, H. (2002). Inflationary Effect of Crude Oil Prices in Turkey. Physica A. 316: 568-580. - Barrell, R. & Pomerantz,O. (2004). Oil Prices and the World Economy. NIESR Discussion Paper. Available at: www.niesr.ac.uk - International Energy Agency. (2004).The Impact of Higher oil Prices on the Global Economy, With a Focus on Developing Economics. Paris, Available At: http://www.iea.org/textbase/papers/2004/high_oil_prices.pdf. - Harrison, A., & Burbridge, J. (1984).Testing for the Effect of Oil Price Rise, Using Vector Auto Regression. International Economic Review, 25: 459-484. - Hahn, E. (2003). Pass-Through of External Shocks to Euro Area Inflation. Working Paper, No.243, European Central Bank. - IMF Research Department, (2000).The Impact of Higher Oil Price on the Global Economy. (Washington: International Monetary Fund), Available At: www.imf.org/external/pubs/ft/2000/index.htm. - Ito, K. (2008). Oil Price and the Russian Economy: A VEC Model Approach. International Research Journal of Finance and Economics. Available At: http://www.eurojournals.com/finance.htm. 17: 68-74. - Rogoff, K. (2005). Oil and the Global Economy. Available at: www.iefs.org.sa/Pages/Files/Artecles/KennethRogoff.pdf. - Nagy Eltony, M. (1996). Oil Price Fluctuations and Their Impact on the Macroeconomic Variables of Kuwait: A Case Study Using VAR Model for Kuwait. Available at: www.arbi-api.org/wps9908.pdf. - Roubini, N. (2004). The effects of the recent oil price shock on the U.S. and global economy. Web site at: http://www.stern.nyu.edu/globalmacro. - U.S. energy information administration.(2011). http://www.eia.gov/countries/index.cfm - Ying, F. (2007). The Impact of International Crude Oil Price on China's Economy: An Empirical Analysis with CGE Model. International Journal of Global Energy. 4: 404-424.
* مربی، گروه اقتصاد، واحد فیروزکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزکوه، ایران (نویسنده‌ی مسئول)، پست الکترونیکی: masoodsoufi@gmail.com ** دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا، پست الکترونیکی: pourmehr.m@gmail.com [4] Harrison, A.Burbridge, J.(1984) [5] Elke Hahn (2003) [6] Barrell (2004) [7] Hakan Berument, (2000) [8] IEA (2004) [9] Ying Fan (2007) [10] GDP Deflator [11]Al-Mutawa, N (1991) [12] Al-Mutairi, N (1993) [13] Eltony (1996) [14] International Monetary Fund; IMF (2000) [15] Ito (2008). [16] Central Product Classification (CPC) [17] Augmented Dickey - Fuller [18] U.S. Energy Information Administration. (2011) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مراجع | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
منابع - پارسا، حجت (1385). تاثیر نوسانات قیمت نفت بر عملکرد اقتصاد کلان در ایران. پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی، 6(22): 132-111. - موسوی محسنی، رضا (1385). شوک‌های نفتی و پدیده بیماری هلندی در اقتصاد ایران: یک الگوی محاسبه‌پذیر تعادلی عمومی. مجله تحقیقات اقتصادی، 77: 117-97. - نعمت الهی، فاطمه، مجدزاده طباطبایی، شراره (1388). تاثیر نوسانات قیمت نفت اوپک بر تراز تجاری ایران. مجله مدلسازی اقتصادی، 4 (10): 169-151. - حسینی نسب، ابراهیم و میرکاظمی‌مود، منا (1389). اثر تکانه‌های نفتی بر متغیرهای کلان اقتصادی منتخب کشورهای صادرکننده و واردکننده نفت. فصلنامه علوم اقتصادی، 7: 27-43. - سوری، امیررضا, صبوری، دیلمی محمدحسن, عطاران، جواد (1390). تحلیل رابطه تقاضای نفت خام و رشد اقتصادی در کشورهای خاورمیانه، مجله مدلسازی اقتصادی، 2 (14): 129-111. - مهرگان، نادر، حقانی، محمود، سلمانی، یونس (1391)، تاثیر نامتقارن شوک های قیمتی نفت بر رشد اقتصادی کشورهای OECD و OPEC با تاکید بر محیط شکل گیری شوک‌ها و تغییرات رژیمی، 4 (20): 20-1. - فتاحی، شهرام، سهیلی، کیومرث و عبدالملکی، حامد (1393)، نااطمینانی قیمت نفت و رشد اقتصادی در ایران (شواهدی از مدل نامتقارنVARMA,MVGARCH-M). فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی، 17: 57-86. - وزارت نیرو. دفتر برنامه ریزی کلان برق و انرژی، www.pep.moe.gov.ir - Al-Mutawa, N. (1991). A Macro Policy Response to Oil Booms and Busts in the United Arab Emirates. A Ph.D thesis at the Faculty of Graduate School of Georgetown University.
- Al-Mutairi, N. (1993). Determines the Sources of Output Fluctuations in Kuwait, Finance and Industry, 11: 20-78.
- Berument, H. & Tasci, H. (2002). Inflationary Effect of Crude Oil Prices in Turkey. Physica A. 316: 568-580.
- Barrell, R. & Pomerantz,O. (2004). Oil Prices and the World Economy. NIESR Discussion Paper. Available at: www.niesr.ac.uk
- International Energy Agency. (2004).The Impact of Higher oil Prices on the Global Economy, With a Focus on Developing Economics. Paris, Available At: http://www.iea.org/textbase/papers/2004/high_oil_prices.pdf.
- Harrison, A., & Burbridge, J. (1984).Testing for the Effect of Oil Price Rise, Using Vector Auto Regression. International Economic Review, 25: 459-484.
- Hahn, E. (2003). Pass-Through of External Shocks to Euro Area Inflation. Working Paper, No.243, European Central Bank.
- IMF Research Department, (2000).The Impact of Higher Oil Price on the Global Economy. (Washington: International Monetary Fund), Available At: www.imf.org/external/pubs/ft/2000/index.htm.
- Ito, K. (2008). Oil Price and the Russian Economy: A VEC Model Approach. International Research Journal of Finance and Economics. Available At: http://www.eurojournals.com/finance.htm. 17: 68-74.
- Rogoff, K. (2005). Oil and the Global Economy. Available at: www.iefs.org.sa/Pages/Files/Artecles/KennethRogoff.pdf.
- Nagy Eltony, M. (1996). Oil Price Fluctuations and Their Impact on the Macroeconomic Variables of Kuwait: A Case Study Using VAR Model for Kuwait. Available at: www.arbi-api.org/wps9908.pdf.
- Roubini, N. (2004). The effects of the recent oil price shock on the U.S. and global economy. Web site at: http://www.stern.nyu.edu/globalmacro.
- U.S. energy information administration.(2011). http://www.eia.gov/countries/index.cfm
- Ying, F. (2007). The Impact of International Crude Oil Price on China's Economy: An Empirical Analysis with CGE Model. International Journal of Global Energy. 4: 404-424. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,451 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,433 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||