بررسی فعالیت های شورای ناتو - روسیه فراز و فرودها در همکاری های ناتو و روسیه از آغاز روابط تا پایان سال 2009

فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی

مقاله 3، دوره 3، شماره 6، خرداد 1390، صفحه 49-76   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

اسماعیل شفیعی¹؛ پیام جهانگیری²

¹([e-mail]) استادیار و عضو هیأت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا

²([e-mail]) . دانشجوی کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز

چکیده

روابط سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و جمهوری فدراتیو روسیه بعنوان دو بازیگر عمده ی صحنه ی روابط بین الملل از اهمیت زیادی برخوردار است. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ناتو به عنوان بزرگترین و مهم ترین پیمان سیاسی و نظامی روابط خود را با جمهوری فدراتیو روسیه -وارث ابر قدرت شوروی سابق - در قالب شورای ناتو روسیه آغاز کرد. روسیه ضمن داشتن نگرانی های جدی از ادامه ی بقای ناتو و گسترش آن به شرق تصمیم گرفت با ناتو همکاری کند و با حضور خود در این سازمان از وقوع تحولات به زیان منافع خود جلوگیری کند. به رغم این که روسیه دیگر نظام سیاسی اقتصادی کمونیستی ندارد اما
کشور های اصلی تشکیل دهنده ناتو به ویژه ایالات متحده آمریکا از پتانسیل بالقو هی روسیه برای تبدیل به یک قدرت جهانی آگاه هستند و همین امر موجب بدبینی ناتو به روسیه گردیده است. با وجود این اختلافات موضوعات بین المللی و حوزه هایی هستند که ناتو و روسیه دارای منافع و دیدگاه مشترک می باشند؛ مانند تروریسم، گسترش سلاح های کشتار جمعی، بنیادگرای اسلامی و مبارزه با ناسیونالیسم افراطی و ناآرامی های قومی مذهبی و همین امر زمینه ی تشکیل شورای ناتو -روسیه را فراهم نموده است. هدف مقاله ی حاضر بررسی فراز و فرود های روابط ناتو و روسیه می باشد. این مقاله به روش توصیفی - تحلیلی و با بررسی اسناد منتشر شده در پایگاه رسمی ناتو و دیدگاه صاحب نظران به اختلافات و اشتراکات روسیه و ناتو می پردازد و این واقعیت را بیان می کند که روسیه و ناتو برای مقابله با چالش های بین المللی و ابعاد جدید تهدیدات امنیتی در قرن بیست و یکم ناگزیر به همکاری با یکدیگر می باشند.

کلیدواژه‌ها

شورای ناتو - روسیه؛ روابط ناتو و روسیه؛ گسترش سلاح های کشتار جمعی؛ ناسیونالیسم افراطی؛ ناآرامی های قومی مذهبی؛ بنیادگرایی اسلامی