تأثیر انحصارات بر سرمایه اجتماعی

فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی

مقاله 1، دوره 2، شماره 5، اسفند 1389، صفحه 1-32   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

حمید احمدی¹؛ داوود افشاری²؛ مهدی کریمی³

¹استاد و عضو هیأت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران

²کارشناس ارشد علوم سیاسی دانشگاه تهران

³کارشناس ارشد علوم سیاسی دانشگاه اصفهان

چکیده

دولت ها برای تامین کالای عمومی و حفظ ثبات سیاسی، نیازمند منابع مالی و غیر مالی قابل اطمینان برای خویش هستند. این منابع یا از طریق مالیات تامین می شود و یا دولت ها با ایجاد محدودیت ها و کمیابی های ساختگی در نظام اجتماعی و اقتصادی آنرا فراهم می سازند. این محدودیت ها ضمن فراهم آوردن منابع مالی برای دولت، بازار را به ابزاری برای کنترل جامعه مبدل می کند. پژوهش حاضر، تاثیر انحصارات و کنترل حوزه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی توسط دولت را بر سرمایه های اجتماعی مورد کاوش قرار می دهد. مدعا این است که افزایش و تشدید انحصارات دولتی در حوزه های مذکور، سرمایه ی اجتماعی به عنوان تنظیم کننده ی روابط میان مجموعه های انسانی و سازمانی، خلق هنجارها و اعتماد عمومی را دچار ضعف و اختلال می کند به گونه ای که این امر در کوتاه مدت عامل بروز فساد گسترده ی دولتی و اجتماعی و در دراز مدت زمینه ساز آنومی اجتماعی می گردد. از این رو اگر حفظ مالکیت خصوصی، توزیع عادلانه ی فرصت ها، برابری همگان در مقابل قانون، تشویق به مشارکت و در نهایت مبارزه با فساد مورد توجه قرار نگیرد، دستیابی به توسعه که هدف نهایی روابط میان دولت و جامعه است، امکان پذیر نخواهد بود.

کلیدواژه‌ها

انحصارات دولتی؛ سرمایه های اجتماعی؛ مشارکت سیاسی؛ فساد دولتی و اجتماعی؛ بی اعتمادی